پیام فارس - ایسنا / در حالی که از حدود یک سال قبل زمزمه‌هایی مبنی بر ساخت و ساز در حریم درجه دو تخت جمشید شنیده می‌شود، به تازگی مدیرکل شورای عالی شهرسازی و معماری گفته ک طرح جامع مرودشت با تمامی ملاحظات حفاظت و صیانت از عرصه و حریم اثر ثبت جهانی تخت جمشید مصوب شده و حتی یک متر هم از حریم ممنوعه تخت جمشید به محدوده طرح جامع شهر اضافه نشد.
حدود یک سال قبل برخی فعالان میراث فرهنگی از شکسته شدن حریم تخت جمشید خبر دادند و گفتند "حریم درجه یک و ممنوعۀ میراث جهانی پارسه یا همان تخت جمشید به بهانۀ توسعۀ گردشگری شکسته شده است".
بازار
طبق گفته سیاوش آریا، کنشگر و پژوهشگر میراث فرهنگی، داستان از کارخانۀ سنگ‌شکن و معدن‌کاوی گسترده در دامان کوه مهر (رحمت) و حریم درجه دو میراث جهانی پارسه (تخت جمشید) آغاز شد که با سرپیچی از ضابطه و قانون‌های میراث فرهنگی پس از چندین سال، آغاز به کار کرده است و به تازگی هم در حریم درجه یک و ممنوعۀ یادگار هخامنشیان و به بهانۀ توسعۀ گردشگری در ورودی پارسه، دو ساخت‌وساز نزدیک به هم در حال انجام است.
تصاویری که در اختیار ایسنا قرار گرفت گویای آن بود که حریم تخت جمشید با تحرکاتی مواجه است.
همان تاریخ اما محمد ثابت اقلیدی ـ مدیرکل میراث استان فارس در پاسخ اعلام کرد: کلیات طرح در شورای فنی استان به تصویب رسیده و قرار است سازه به صورت پرتابل (قابل جابه جایی) باشد و پروژه از سوی شرکتی کاملا دولتی و در زمینی دولتی اجرا می‌شود و هیچ مالکیت و انتفاع شخصی در آن وجود ندارد.
سه روز قبل هم فرهاد عزیزی زلانی ـ مدیرکل پایگاه‌های ملی و جهانی ـ با تأکید بر اینکه بازنگری طرح جامع شهر مرودشت به هیچ‌وجه حریم مجموعه جهانی تخت جمشید را نقض نکرده است، گفت: «عمده توسعه شهری در جهت‌های غیرمیراثی برنامه‌ریزی شده است.»
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس نیز شایعاتی درباره وضعیت مجموعه جهانی تخت‌جمشید را بی‌اساس خواند و تأکید کرد که اقدامات حفاظتی و نظارتی با دقت کامل در جریان است و هیچ تهدیدی متوجه این اثر تاریخی نیست.
![]()
اخیرا هم مدیرکل دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با بیان اینکه طرح جامع مرودشت با تمامی ملاحظات حفاظت و صیانت از عرصه و حریم اثر ثبت جهانی تخت جمشید مصوب شده است، تصریح کرد: حتی یک متر از حریم ممنوعه تخت جمشید به محدوده طرح جامع شهر اضافه نشد.
احمد نیکخواه‌نائینی به پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی گفته به تازگی مصوبه طرح جامع مرودشت در شورای‌عالی شهرسازی و معماری به تصویب رسیده که در آن تمامی ملاحظات میراثی برای حفظ و صیانت از تخت جمشید رعایت شده است.
مدیرکل دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری با بیان اینکه تخت جمشید دارای عرصه، حریم درجه‌یک، حریم درجه دو و حریم درجه سه است، افزود: بر اساس ضوابط میراثی، در عرصه ( مجموعه کاخ تخت جمشید) و حریم درجه‌یک اثر جهانی تخت جمشید (پهنه‌ی واقع در رنگ سبز نقشه) هرگونه اقدام شهرسازی و عمرانی و ممنوع و احداث بنا در حد صفر است و باید در وضع موجود خود حفظ و صیانت شود. این مهم تاکنون نیز رعایت شده و تمامی دست‌اندرکاران بر آن اهتمام دارند.
به گفته وی، مرز این حرایم از وزارت میراث‌فرهنگی اخذ و در طرح جامع شهر مرودشت منعکس شد و بر همین اساس تمامی عرصه و حریم درجه یک در خارج از محدوده شهر واقع شده است.
نیکخواه‌نائینی ادامه داد: بر اساس ضوابط میراثی، در حریم درجه 2 (پهنه واقع در رنگ قرمز)، با ملاحظاتی که مصوب و ابلاغ شده است، امکان ساخت‌وساز با حداکثر ارتفاع 8.5 متر و کاربری‌های معین‌شده قابل انجام است که در مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری قید و تاکید شده است.
میراث‌فرهنگی بر مراحل تصویب در مرحله استانی و ملی نظارت دارد
وی با تأکید بر اینکه در تصویب طرح جامع مرودشت، وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری حضور داشته و در تمامی بندهای مصوبه شورای‌عالی شهرسازی و معماری، نظر کارشناسی و ملاحظات وزارت میراث فرهنگی لحاظ شده است، گفت: وزارت میراث فرهنگی، عضو اصلی شورای‌عالی شهرسازی است و ساده‌انگاری است، فرض کنیم طرحی با اهمیت مرودشت بدون ملاحظات میراث مراحل تصویب استانی و ملی را طی کند. بنابراین تاکید می‌شود، وزارت میراث فرهنگی در تمامی مراحل تصویب سطح ملی و استانی حضوری موثر و پررنگ داشته است.
نیکخواه نائینی توضیح داد: بر اساس طرح جامع مرودشت، مقرر شده محور مهدیه و شهرک مهدیه به‌عنوان ورودی اصلی به منطقه حفاظت‌شده تخت‌جمشید به محدوده شهر الحاق شوند. این الحاق با هدف سامان‌دهی این منطقه شهری انجام می‌شود؛ چراکه هم‌اکنون با وجود مستحدثاتی از جمله واحدهای مسکونی و برخی کارگاه‌ها، وضعیت فعلی در شأن ورودی این اثر ثبت جهانی نیست.
به گفته نیکخواه‌نائینی، مقرر شده در طول اجرای طرح جامع (بازه زمانی 10 ساله)، بر اساس مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری، محور مهدیه به خیابانی کامل و عریض تبدیل شود که به تمامی مدهای حمل‌ونقلی از جمله محورهای پیاده، سواره و تراموا مجهز خواهد شد. در طرفین مسیر نیز طیفی از خدمات مرتبط با گردشگری سامان‌دهی خواهند شد.
وی توضیح داد: این الحاق در حریم درجه دو اثر ثبت جهانی و با هدف پالایش محور مهدیه به‌عنوان اصلی‌ترین ورودی تخت جمشید و ارتقای زیرساخت‌های عملکردی و گردشگری آن انجام شده است. در این مصوبه تلاش شده تا، اولاً نظارت شهرداری بر ساخت‌وسازهای پراکنده در محور ورودی اصلی تخت جمشید بیشتر شود، ثانیاً پایش عملکردی مستمر وجود داشته باشد و ساخت‌وسازهای این محور با توجه به شأن اثر ثبت جهانی، به کاربری‌های تجاری و گردشگری اختصاص یابد.
نیکخواه تصریح کرد: حتی یک متر از حریم ممنوعه تخت جمشید به محدوده شهر اضافه نشده است. آن بخشی که در شورای‌عالی شهرسازی و معماری افزوده شده، در حریم درجه دو و با رعایت ملاحظاتی از جمله ممنوعیت ارتفاعی، به‌منظور پالایش عملکردی الحاق شده است.
مدیرکل دبیرخانه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران یادآور شد: بررسی و تصویب این طرح جامع، گام‌به‌گام و به‌دلیل اهمیت آن، با حضور و هماهنگی وزارت میراث فرهنگی انجام شده و تمام مستندات، خطوط، حریم‌ها و مساحت‌ها عیناً بر اساس نظر سازمان میراث فرهنگی بوده است.
وی گفت: هر تصمیمی که برای اثر ثبت جهانی مشکلی ایجاد کند، شورای عالی شهرسازی و معماری ایران بلافاصله آن تصمیم‌ها را با نظر مستقیم وزارت میراث فرهنگی اصلاح می‌کند.