پیام فارس - خراسان /بازار ارز در نخستین روزهای آذر دوباره روی مدار صعودی قرار گرفته است. دلار که هفته گذشته در فضای بهظاهر آرام حوالی 113 هزار تومان نوسان داشت، حالا وارد کانالهای بالاتر شده و بازارهای هرات و دبی نیز آن را همراهی کردهاند. بررسی میدانی صرافیهای تهران و دادههای بازارهای منطقهای نشان میدهد آنچه در نگاه اول «نوسان روزانه» به نظر میرسد، در واقع بازتنظیم انتظارات معاملهگران است؛ انتظاراتی که ترکیبی از فشار تقاضای فصلی، بدبینی سیاسی و سیگنالهای تورمی آن را شکل داده است.
بازاری که دوباره جان گرفته
قدمزدن در میدان فردوسی تصویری متفاوت از هفته گذشته نشان میدهد؛ فعالان بازار میگویند «نگرانی دوباره برگشته» و بازار به کوچکترین خبر حساس شده است. دلار آزاد که دو روز قبل در محدوده 114 هزار تومان بود، دیروز با سرعت وارد کانال 116 هزار تومان شد و تا ساعات پایانی به نزدیک 117 هزار تومان رسید؛ روندی که نه یک شوک تازه، بلکه محصول چند عامل همزمان است.
انتظارات تورمی؛ جرقه اصلی تغییر رفتار
چند سیگنال مهم در هفتههای اخیر-از بحثهای داغ کسری بودجه 1405 تا انتشار آمار تورمی و زمزمههای مربوط به نرخ سوم بنزین -به افزایش انتظارات تورمی دامن زده است. معاملهگران این تحولات را به معنای افزایش هزینههای آتی و رشد نقدینگی تفسیر میکنند و پیش از وقوع تورم اسمی، خریدهای احتیاطی خود را بالا میبرند؛ رفتاری که هم در دلار و هم در طلا و سکه دیده میشود.
بازار ![]()
اثر سیگنالهای سیاسی
همچنین در دو هفته اخیر امید به احیای مذاکرات هستهای یا گشایش سیاسی کاهش یافته است. به گفته فعالان بازار، همین برداشت نیز موجب شده خریدهای احتیاطی برای پوشش ریسک های آتی افزایش یابد.
الگوی تکراری آذر؛ فشار تقاضای فصلی
اما نباید از الگوی سالانه بازار ارز که در این روزها تکرار می شود، غافل شد. آذر همیشه برای بازار ارز ماهی پرترافیک بوده است. تسویهحسابهای تجاری، آغاز سفارشهای (کالاهای) زمستانی، افزایش سفرها و تلاش واردکنندگان برای بستن پروندهها پیش از پایان سال میلادی، تقاضای حواله و اسکناس را بالا میبرد. امسال نیز این الگو باعث شده فشار سمت تقاضا بیش از میانگین ماههای قبل باشد.
حس کمبود در عرضه؛ واقعیت یا برداشت؟
در این حال، منابع آگاه در بانک مرکزی می گویند هیچ نشانه رسمی یا قطعی از کاهش عرضه اسکناس توسط بانک مرکزی وجود ندارد. در واقع بانک مرکزی تلاش کرده با ابزارهایی مانند تقویت عرضه حواله در مرکز مبادله، کنترل تراکنشهای مشکوک، تنظیم بازار اسکناس و نظارت بر معاملات فردایی، فضا را آرام نگه دارد. اما از یک سو تجربه نشان داده در دورههای بدبینی سیاسی، اثر ابزارهای مداخلهای محدود میشود و بازار بیشتر به سیگنالهای روانی واکنش نشان میدهد تا اقدامات عملی. از سوی دیگر برخی صرافان میگویند حجم تزریق روزانه نسبت به هفتههای قبل اندکی کاهش یافته است. این موارد کافی است تا در شرایطی که سیاست قطعی بانک مرکزی تغییری نکرده است، بازار دچار حس کمبود و واکنش هیجانی شود.
(البته تازه ترین خبرها، از افزایش مداخله بازارساز در معاملات دلار و درهم در روز گذشته حکایت دارد.)
همجهتی تهران، هرات و درهم؛ شاهدی بر تغییر فضای انتظارات
افزایش قیمت ارز در روزهای اخیر، تنها محدود به تهران نبوده است. تعقیب این روند در بازارهای موازی تهران که شامل هرات و درهم امارات است، نشان از همراهی آن ها با روند صعودی ارز دارد. طبق گزارش خبرگزاری فارس،دلار هرات سقف 114٬900 تومان را لمس کرده است.
درهم امارات نیز تا محدوده 31٬750 تومان بالا رفت.
این همزمانی معمولاً نشانهای است از آنکه بازیگران حرفهای منطقه نیز به سمت سناریوهای صعودی متمایل شدهاند و تغییر انتظارات تنها محدود به بازار داخلی نیست.
تحلیل تکنیکال ارز؛ بازار در آستانه دو مقاومت حساس
معاملهگران تکنیکی دو سطح کلیدی را زیر نظر دارند:
1-حمایت 114 هزار تومان: سطح 114 هزار تومان بهعنوان حمایت کوتاهمدت شناخته میشود و از دست رفتن آن میتواند دلار را به محدوده 112 تا 112.5 هزار تومان برگرداند.
2-مقاومت 116 تا 118 هزار تومان: عبور از آن احتمال فعالشدن موج دوم تقاضای سفتهبازانه را بالا میبرد.
جلو زدن سکه از دلار؛ حبابی که دوباره جان گرفته
به موازات بازار ارز، رفتار بازار سکه نیز مشابهت با دورههای جهش قبلی را نشان می دهد. معاملهگران سکه همیشه یک گام جلوتر حرکت میکنند و سکه را براساس آینده دلار قیمتگذاری میکنند، نه امروز آن.
همین پیشدستی باعث میشود حباب سکه بزرگتر شود و دوباره اثری روانی بر بازار ارز بگذارد؛ این چرخه متقابل در دورههای التهاب سرعت بیشتری میگیرد.
از سوی دیگر فعالان بازار می گویند، همزمان با جهش اونس جهانی طلا، تقاضا برای خرید طلا و سکه به شدت افزایش یافته است؛ همین امر باعث شده تقاضا در بازار سکه و ارز متقابلا در این روزها صعودی باشد.
با این اوصاف، دیروز سکه حدود یک میلیون تومان افزایش قیمت یافت و به 123 میلیون و 800 هزار تومان نزدیک شد. طلا نیز با افزایش 180 هزار تومانی به بیش از 12 میلیون تومان رسید.
در دوره های قبل، بانک مرکزی از ابزار حراج و پیش فروش سکه برای مدیریت انتظارات در بازار سکه استفاده می کرد و در حال حاضر نیز خبرها از حراج سکه در چهارشنبه این هفته و آغاز دور جدید پیش فروش در هفته پایانی آذرماه حکایت دارد که باید منتظر تاثیر آن بر بازار سکه بود.
نقش متغیرهای جهانی؛ تلنگری که بیاثر نیست
در کنار عوامل داخلی موثر بر بازار سکه و طلا، متغیرهای جهانی نیز نقش خود را داشتهاند. اونس جهانی طلا در هفته گذشته روند صعودی ملایمی داشت و شاخص دلار تقویت شد که اتفاقاً به ضرر اونس است. در نتیجه این تغییرات بهتنهایی تعیینکننده نبودند، اما در فضایی که بازار داخلی از قبل آماده واکنش بوده، همین تلنگرهای جهانی میتواند بخش دیگری از پازل بازار سکه و طلا را که نقش بازار موازی ارز دارند، تکمیل کند.
درمجموع باید گفت بازار ارز در هفته جاری وارد مرحلهای شده که بسیاری از تحلیل گران آن را «فاز بازتنظیم انتظارات» مینامند. مجموعهای از عوامل در کنار هم قرار گرفتهاند: افزایش انتظارات تورمی، فشار تقاضای فصلی، برداشت بازار از کمبود اسکناس ارز، بدبینی سیاسی، جهش سکه و همجهت بودن بازارهای منطقهای. هیچکدام از این عوامل بهتنهایی قادر به حرکتدادن بازار نبوده، اما همافزایی آنها کافی بوده تا دلار وارد کانالهای بالاتر شود.
اگر دولت بتواند در روزهای آینده سیگنالهای روشنی درباره سیاستهای بودجهای و ارزی ارائه کند، احتمال بازگشت آرامش وجود دارد؛ در غیر این صورت، احتمالاً بازار همچنان در محدوده مقاومتهای حساس 116 تا 118 هزار تومان در وضعیت «بیم و امید» باقی خواهد ماند.