پیام فارس - دنیای اقتصاد /متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سخنرانی آغازین خود در نشست فصلی شورای حکام از پیشرفت در گفت‌وگوها میان ایران و آژانس در پی تحولات اخیر خبر داد. رافائل گروسی در نشست فصلی شورای حکام آژانس که دیروز دوشنبه در وین آغاز شد و تا جمعه 12سپتامبر ادامه خواهد داشت، گفت که «در ارتباط با ایران پیشرفت حاصل شده و امیدواریم طی روزهای آتی به نتیجه موفقیت‌آمیزی برای ازسرگیری همکاری‌هایمان با ایران برسیم.»
بازار ![]()
همزمان سخنگوی وزارت امور خارجه ایران از سفر سیدعباس عراقچی به مصر با محوریت پرونده هسته‌ای و گفت‌وگوها با آژانس خبر داد. عراقچی قرار است امروز سه‌شنبه وارد قاهره شود. وزیر امور خارجه مصر هفته گذشته با فرستاده ویژه ایالات متحده در امور غرب آسیا درباره پرونده غزه و ایران رایزنی کرد. جمهوری عربی مصر در چند ماه گذشته نقش بسیار فعال و پررنگی را در روابط ایران و آژانس ایفا کرده است؛ نقشی که می‌تواند دیدگاه‌های اختلافی ایران و آژانس پس از جنگ تحمیلی 12روزه و همچنین قبل از فعال شدن مکانیسم ماشه را به یکدیگر نزدیک کند.
ایران به دلیل عمل نکردن رافائل گروسی به وظایف قانونی‌اش در حفاظت از تاسیسات اتمی صلح‌آمیز ایران در تجاوزگری رژیم صهیونیستی و آمریکا به این تاسیسات که تحت پوشش توافق پادمانی با آژانس قرار داشت، همچنین گزارش فنی جانبدارانه او درباره برنامه هسته‌ای ایران، گزارشی که تهران آن را زمینه‌ساز این تجاوزگری می‌داند، همکاری خود با آژانس را به تعلیق درآورد.
اگرچه سطحی از گفت‌وگوهای فنی میان ایران و آژانس در جریان است و تهران اعلام کرده در حال بررسی شکل همکاری با آژانس پس از تحولات اخیر است. بازرسان آژانس طی چند روز اخیر برای نظارت بر فرآیند تعویض سوخت نیروگاه اتمی بوشهر به ایران سفر کردند. از زمان قانون تعلیق همکاری‌ها با آژانس مصوب مجلس چند روز پس از جنگ تحمیلی 12روزه، تاکنون سه دور گفت‌وگو میان تهران و این نهاد بین‌المللی برگزار شده است.
توافق پادمانی در حال اجراست
گروسی در سخنرانی آغازین خود در این نشست بیان کرد: بررسی برنامه هسته‌ای ایران بخش اصلی تلاش‌های ما در هفته‌های گذشته و به‌ویژه پس از حملاتی است که در ماه ژوئن رخ داد. او افزود: همان‌طور که به خاطر دارید، من به این موضوع به طور شفاهی و مفصل هم در اینجا، جلسه شورای حکام و در شورای امنیت سازمان ملل و هم در گزارش‌هایم به شورا اشاره می‌کنم که شامل جزئیات قابل‌توجهی در این باره است.
مدیرکل آژانس درباره تماس‌ها با ایران در زمینه احیای همکاریهای به‌تعلیق‌درآمده گفت: من به طور مکرر و با اسلوب معین با ایرانی‌ها تماس گرفته‌ام تا به نگرانی آنها و روش‌های سریع و آسان همکاری گریزناپذیر آژانس و ایران رسیدگی کنم. گروسی گفت: ما با احتیاط تحولات اخیر در تهران، به‌ویژه مصوبه 25 ژوئن پارلمان ایران درباره تعلیق همکاری با آژانس را پیگیری کرده‌ایم که در 2 ژوئیه نیز از سوی رئیس‌جمهور ایران تایید شد. او بیان کرد: من در گفت‌وگوهایم با ایران آمادگی خود را برای در نظر گرفتن این تحول ابراز داشته و درعین‌حال متذکر شده‌ام که اگرچه قوانین کشوری تعهداتی در داخل ایجاد می‌کند، این قوانین برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی الزام‌آور نیست.
درک تازه - زمان اندک
اظهارات گروسی درباره پیشرفت در گفت‌وگوها با ایران در شرایطی است که ایران و سه کشور تروئیکای اروپایی یک فضای بیم و امید را سپری می‌کنند؛ از یک سو فعال شدن مکانیسم ماشه تا کمتر از سه هفته دیگر از سوی بریتانیا، فرانسه و آلمان در میان است و برخی نمایندگان مجلس ایران نیز به دنبال ارائه طرحی برای خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌‌پی‌‌تی) در صورت فعال شدن اسنپ‌بک هستند.
از سوی دیگر نه‌تنها رایزنی‌های ایران و اروپا و همزمان ایران و آژانس در حال انجام است، بلکه سیدعباس عراقچی در تازه‌ترین اظهارنظر تاکید کرده که هنوز هم زمان و نیاز فوری برای یک گفت‌وگوی صادقانه وجود دارد و این گفت‌وگو باید با روشن شدن معنای واقعی «مشارکت» در برجام آغاز شود.
وزیر خارجه ایران همچنین از شکل‌گیری درک جدید بین تهران و سه پایتخت اروپایی خبر داده است. اظهاراتی که نشان از یک تحول تازه در بن‌بست موجود با توجه به فرصت اندک باقی‌مانده دارد. در این چارچوب سیدعباس عراقچی روز یکشنبه در مقاله منتشره در روزنامه بریتانیایی گاردین با اشاره به اینکه اگر اروپا واقعا به دنبال راه‌حلی دیپلماتیک است و اگر رئیس‌جمهور ترامپ می‌خواهد فرصت تمرکز بر مسائل واقعی را که در تل‌آویو ساخته نشده‌اند داشته باشد، باید به دیپلماسی زمان و فضای لازم برای موفقیت بدهند، تاکید کرد که در غیر این صورت، نتیجه چندان خوشایند نخواهد بود.
همچنین وزیر امور خارجه ایران روز شنبه در سخنانی با بیان اینکه «درک بهتری از اوضاع بین ایران و اروپا در حال شکل‌گیری است»، خاطرنشان کرد: «سه کشور اروپایی اشتباه بزرگی کردند که به‌دنبال فعال‌سازی مکانیسم ماشه رفتند. این اقدام آنها، کار را در اصل سخت‌تر و پیچیده‌تر کرد.» عراقچی بلافاصله در توئیتی نوشت: «پیامی از تهران به بریتانیا، فرانسه و آلمان: به نفع خودتان است که مسیرتان را تغییر دهید.»
وزیر خارجه ایران پیش‌تر و شنبه‌شب هم در سخنانی در همایش ملی توانمندی‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری مناطق آزاد و تجاری ایران، با اشاره به روند کنونی مذاکرات ایران با اروپایی‌ها گفت: «در مدت اخیر، چند دور با وزرای خارجه سه کشور اروپایی - فرانسه، انگلیس و آلمان - رایزنی و گفت‌وگو کرده‌ام. چند شب پیش نیز با مسوول سیاست خارجی اروپا در دوحه جلسه‌ای داشتیم و بیش از دو ساعت رایزنی و گفت‌وگو کردیم.» عراقچی تاکید کرد که گفت‌وگوهای ما با آنها ادامه دارد و امیدواریم به درک مشترکی برسیم. رئیس دستگاه دیپلماسی در بخش دیگری از یادداشتی که برای روزنامه گاردین نوشت، تاکید کرد: «ایران همچنان آماده گفت‌وگو و دیپلماسی است.»