پیام فارس - آخرین خبر / متن پیش رو در جریان نو منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
ایجاد کریدور زنگزور هیچ مزیت و انتفاعی برای جمهوری اسلامی ایران نخواهد داشت و به دست گرفتن بهره‌برداری از آن توسط ایالات متحده نیز تهدید جدی علیه منافع و تمامیت ارضی ایران خواهد بود.
به گزارش جریان نو، سید محمدرضا موسوی‌فرد، کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل در یادداشتی اختصاصی نوشت: «کریدور زنگزور» مسیری است که دسترسی زمینی جمهوری آذربایجان به نخجوان و از آنجا به ترکیه را از خاک ارمنستان میسر می‌سازد. طی روزهای اخیر و پس از سال‌ها کشمکش، دو کشور آذربایجان و ارمنستان با دخالت و میانجی‌گری آمریکا ترتیبات خاصی را برای اداره این کریدور مهم اتخاذ نمودند. بر این اساس، باکو و ایروان رسماً پذیرفتند یک شرکت آمریکایی در مرز با ایران چنین مسیری را با نام «گذرگاه ترامپ» ایجاد نموده و آن را برای 99 سال کنترل و اداره کند. ایجاد ترتیبات جدید در مرز شمال غربی ایران، اگر چه که پیش از این نیز با واکنش مقامات تهران همراه شده بود اما شکل‌گیری آن با دخالت آمریکا، تاثیرات شگرفی بر جای خواهد گذاشت که از منظر ژئوپلیتیک قابل توجه است.
بازار ![]()
1-شکل‌گیری این گذرگاه، اتصال کشورهای ترک‌زبان(آذربایجان و ترکیه) را تسهیل نموده و تهدیدهای قومیتی علیه جمهوری اسلامی ایران را با توجه به بافت قومی-زبانی در شمال غربی کشور، بطور فزاینده‌ای افزایش خواهد داد.
2-دسترسی زمینی ناتو به دریای خزر و تقویت حضور آن در منطقه از دیگر مخاطرات جدی ایجاد این گذرگاه برای جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.
3- سیاست تهران در مرزهای شمالی، تاکید همیشگی بر صلح، ثبات و آرامش بوده است. ایجاد این گذرگاه توسط ایالات متحده، توازن قوا در منطقه قفقاز را دچار اختلال نموده و از آنجا که محدودیت همکاری نظامی میان این کشور و آذربایجان نیز لغو شده است، تقویت باکو تسریع و به تهدیدی جدید برای جمهوری اسلامی ایران در منطقه تبدیل می‌شود.
4- از منظرهمکاری‌های جمهوری آذربایجان و رژیم صهیونیستی که در سال‌های اخیر سرعت گرفته است، دسترسی این رژیم به مرزهای ایران و حضور در منطقه با سهولت بیشتری انجام خواهد شد. برخی گزارش‌ها نیز از تاسیس پایگاه‌های رژیم صهیونیستی در این منطقه حکایت دارد. مدیریت این گذرگاه توسط ایالات متحده، این منطقه را به بستر مناسبی جهت ایجاد بارانداز اطلاعاتی و پشتیبانی در مرزهای ایران تبدیل می‌کند.
5- ایجاد این گذرگاه، مرز زمینی ایران و ارمنستان را قطع نموده و به دنبال آن مسیر دسترسی زمینی ایران و اروپا نیز با مانع مواجه خواهد شد. این مسئله همواره یکی از دغدغه‌های مسئولان کشور برای جلوگیری از ایجاد این کریدور بوده است.
6- گذرگاه ترامپ، مزیت جغرافیایی ایران برای ایجاد کریدورهای ترانزیتی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مثل جاده ابریشم و تلاش‌های چین برای احیای آن را با چالش مواجه خواهد کرد و جایگزینی مسیرهای جدید، محتمل خواهد بود. پیش از این نیز طرح ایجاد کریدور «آیمک» در جنوب خلیج فارس، حضور ایران در این زنجیره را با چالش مواجه ساخته بود.
بطور کلی ایجاد کریدور زنگزور هیچ مزیت و انتفاعی برای جمهوری اسلامی ایران نخواهد داشت و به دست گرفتن بهره‌برداری از آن توسط ایالات متحده نیز تهدید جدی علیه منافع و تمامیت ارضی ایران خواهد بود. از این رو، برتری بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مثل ترکیه، رژیم صهیونیستی، آذربایجان، آمریکا و…فزونی می‌یابد و ایران دچار محدودیت‌های جدی ژئوپلیتیک خواهد شد. به نظر می‌رسد حوادث سال‌های اخیر در ارزیابی کشورهای منطقه از اعتبار تهدیدهای جمهوری اسلامی ایران اثرگذار بوده و پس از غزه، سوریه، لبنان و حملات نظامی اخیر به ایران، تحولات قفقاز گام جدیدی در محدودسازی و فشار به کشورمان تلقی می‌شود.