بزرگنمايي:

پیام فارس - فرهیختگان / «واقعاً تحریم‌های سوریه رفع می‌شود؟» عنوان یادداشت روز در روزنامه فرهیختگان به قلم مصطفی غنی‌زاده است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
پس از آنکه سعودی میانجیگری کرد تا جولانی با ترامپ در ریاض گفت‌وگوی حضوری داشته باشد، وزارت خزانه‌داری آمریکا، برخی تحریم‌های سوریه را تعلیق کرد. اما دیدن بیانیه‌‌ رسمی اوفک، به ما می‌گوید که مسئله چیزی فراتر از تمام شدن تحریم‌های سوریه است. فهم اینکه آمریکا درباره سوریه چه کرده است، به ما کمک می‌کند تا بفهمیم در مواجهه با آمریکا و بحث لغو تحریم‌ها باید چه کنیم و چگونه فریب نخوریم. 
دستور اجرایی اوفک تحت عنوان GL25 لیستی از تحریم‌های برداشته شده را مشخص می‌کند که عملاً دولت و مردم سوریه را از ذیل تحریم خارج می‌کند. چند نکته اما باعث می‌شود تا سوریه، گروگان آمریکا در این زمینه باشد. یکی اینکه از کلمه lift برای برداشته شدن تحریم استفاده شده که به معنای تعلیق تحریم‌ها و نه حذف یا اتمام آن‌ها است. از طرف دیگر، این تعلیق کاملاً زمان‌بندی شده است. به این معنا که صرفاً شش ماه قابل اجرا است و برای بعد از آن باید توسط اوفک تأیید مجدد شود. این بند، عملاً هرگونه تعلیق بعدی درباره سوریه را منوط به اجرای اوامر آمریکایی درباره این کشور می‌کند. سوریه با این بیانیه تبدیل به یک حکومت وابسته به آمریکا می‌شود. از یک طرف، صرفه مالی دور زدن تحریم به واسطه این برداشته شدن زمان‌بندی‌شده، دیگر ارزشمند نیست و شبکه سابق دور زدن تحریم در همین شش ماه با ضرر‌های بزرگ مواجه شده و خودبه‌خود از بین می‌رود. از طرف دیگر، تداوم برداشته شدن تحریم پس از شش ماه اولیه، نیازمند تأیید سیاسی دولت آمریکا است. 
نشانه‌‌ اینکه آمریکا یک فرایند دستور-تأیید-تعلیق را برای سوریه ایجاد کرده تا این کشور را به مسیر مورد نظر نظم خود هدایت کند، معرفی یک نماینده ویژه برای موضوع سوریه از طرف ترامپ است. توماس باراک، سفیر کنونی آمریکا در ترکیه با این عنوان مسئول شده تا خواسته‌های واشنگتن را به جولانی دیکته کند. دیدار دو هفته پیش باراک و جولانی در دمشق با همین هدف انجام شد و تنها چند روز بعد از این دیدار، وزارت خارجه سوریه ادغام نیرو‌های مسلح خارجی در ارتش جدید جولانی را اعلام کرد. اعلامیه‌ای که رسانه‌های آمریکایی آن را با تأیید دولت ترامپ ممکن دانستند. یعنی جولانی برای رسمی کردن دوستان خارجی (عمدتاً ایغور‌های چینی) در ارتش خودش، اول از آمریکا اجازه گرفته بود و پس از تأیید باراک، چنین فرایندی را انجام داد. در موضوعات دیگر به ویژه درباره مسئله رژیم و مرز‌های اشغال‌شده جنوب غرب سوریه، جولانی مجبور به پذیرش خواسته‌های آمریکا است. ایجاد یک منطقه حائل غیرنظامی در استان قنیطره و عدم واکنش نسبت به اشغالگری اخیر رژیم در کوه‌های استراتژیک هرمون، یکی دیگر از شروطی است که آمریکا برای جولانی مشخص کرده است. درواقع جولانی آنقدر در وضعیت وخیم و استثماری است که باید با دولت غاصب سرزمین سوریه، همکاری هم داشته باشد. از طرف دیگر، ترامپ در همان دیدار ریاض، به جولانی گفته که باید به فرایند عادی‌سازی بپیوندد. این یعنی سوریه در مراحل بعدی، باید رژیم را به رسمیت هم بشناسد. 
همه این شروط به واسطه تله تعلیق شش‌ماهه و ناتوانی جولانی از خروج از این تله به وجود آمده است. وضعیت اجتماعی و اقتصادی سوریه و سقوط ارز غیررسمی این کشور در بازار و تداوم مشکلاتی مانند قطعی برق و نبود آرد، باعث شده تا جولانی مجبور به پذیرش خواسته‌های ترامپ باشد تا شاید تعلیق تحریم‌ها ادامه یابد. 
بازار
تعلیق تحریم سوریه عملاً کمکی شایان به کشور‌های عربی است تا پای خود را در سوریه محکم کنند. این یک اهرم بسیار قوی در مقابل اصلی‌ترین حامی جولانی یعنی اردوغان و دولت ترکیه است. دولت ترکیه پس از سقوط سریع اسد، با مشکلات بزرگی در سوریه مواجه شده بود و عملاً ناتوان از کشیدن این بار سنگین بود. لذا امکان شعله‌ور شدن جنگ داخلی در سوریه هر روز بیشتر می‌شد. این لقمه بزرگ‌تر از دهان برای ترکیه، آنقدر جذاب بود که اجازه ندهد‌ دولت جدید به ورطه سقوط کشیده شود. کمک خواستن ترکیه از قطر برای همکاری در سوریه نیز چندان ممکن نبود؛ چراکه تحریم‌های سوریه می‌توانست به سرعت قطر را درگیر مسائل حقوقی-مالی در واشنگتن کند. حالا و پس از لابی گسترده عربی در واشنگتن برای تعلیق تحریم‌ها، عرب‌ها به ویژه عربستان به عنوان عامل اصلی لابی، یک اهرم قوی در مقابل اردوغان دارند؛ چراکه با حذف لابی مذکور، بار سوریه دوباره به دوش ترکیه خواهد افتاد که عملاً امکان کشیدن آن را ندارد. پس در اینجا، عربستان یک برد بزرگ را در مقابل اردوغان به دست آورده. اینکه جولانی پس از دیدار ریاض به جلسه با اردوغان شتافته نیز نشان از همین امر دارد که ترکیه از افتادن سوریه به دست اعراب واهمه دارد. سعودی، قطر و امارات در تلاش خواهند بود تا انواع زیرساخت‌های سوریه را با ابزار بازسازی به دست گرفته و زمینه افزایش نفوذ خود را مهیا می‌سازند. 
خلاصه اینکه‌ ترامپ با تعلیق تحریم‌ها به صورت مشروط و زمانبندی‌شده، عملاً یک بازی باخت-استعمار را برای سوریه شروع کرده و تصمیم‌های سیاسی کلان این کشور را به صورت غیرمستقیم به دست گرفته است. اهرم‌های ایجاد‌شده با حذف مسیر‌های کنونی برای دور زدن تحریم، اقتصاد سوریه را وابسته به اراده سیاسی آمریکا می‌کند و از آن جهت که نظام سیاسی سوریه فاقد پشتیبانی مردمی است، با هر تکانه اقتصادی، تکانه سیاسی و نظامی شدید را هم تجربه خواهد کرد. لذا جولانی برای جلوگیری از این تکانه‌ها، راهی جز تن دادن به خواسته‌های آمریکایی برای تداوم تعلیق تحریم‌ها ندارد. درس این رخداد‌ها برای ایران آن است که به جای «تعلیق تحریم‌ها» به دنبال امتیازات مشخص اقتصادی با زمان‌بندی طولانی و در قالب قرارداد‌های مشخص روی زمین باشد. همچنین از اتصال موضوع میان خود و آمریکا به موضوعات منطقه‌ای و امتیازدهی به طرف‌های رقیب به ویژه در جنوب خلیج فارس به شدت بپرهیزد. از طرف دیگر، با اصلاح داخلی و افزایش هرچه بیشتر حمایت عمومی، امکان به دست گرفته شدن سیاسی توسط ترامپ را کاهش دهد.