احیای تالابهای فارس نیازمند تصمیمات سخت و نظارت دقیق
اجتماعي
بزرگنمايي:
پیام فارس - - شینا انصاری در نشست ستاد احیای تالابهای استان فارس وضعیت تالابهای استان فارس را غمانگیز، نگرانکننده و غیرقابلتحمل توصیف کرد و خواستار اقدامات فوری و نظارت دقیق برای احیای آنها شد و گفت: بیتوجهی به حقآبههای زیستمحیطی تالابها در چهار دهه گذشته، وضعیت آنها را از نسبتاً مطلوب در سال 1355 به بحران کنونی رسانده است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
او با اشاره به تناقض سیاستهای بالادستی، بهویژه برنامه هفتم توسعه که همزمان بر محدودیت منابع آبی و گسترش سطح زیر کشت تأکید دارد، این سیاستها را عامل سردرگمی در حکمرانی منابع آب دانست.
انصاری تغییرات اقلیمی و مدیریت ناصحیح گذشته را نیز در تشدید خشکسالی و وضعیت نامناسب تالابها مؤثر خواند و بر ضرورت اجرای دقیق برنامههای احیا با نظارت مستمر و پایش دقیق تأکید کرد.
او، از استانداری فارس خواست تا ستاد استانی احیای تالابها را فعال نگه دارد و اجرای برنامه زمانبندی شده احیا را بهطور مستقیم پیگیری کند و گزارش اقدامات پنجساله را به معاونت دریایی و تالابهای سازمان ارائه دهد.
رئیس سازمان محیط زیست همچنین به پروژه بینالمللی احیای تالاب پریشان با همکاری UNDP اشاره کرد که بر مشارکت جوامع محلی در مدیریت زیستبومی تالابها تمرکز دارد.
انصاری با ابراز نگرانی از عدم تطابق میزان تأمین حقآبهها با پیشبینیهای قانونی (10.7 میلیارد متر مکعب در برنامه هفتم)، خواستار اطلاعرسانی اقدامات انجامشده به رئیسجمهور شد تا مسیر بهبود وضعیت تالابها هموار شود.
او تأکید کرد که بدون درک محدودیت منابع آبی و اتخاذ تصمیمهای سخت، احیای تالابها ممکن نخواهد بود.
سوءمدیریت منابع آب، عامل اصلی بحران تالابها
معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست، سوءمدیریت در تخصیص و مصرف آب را عامل اصلی نابسامانی تالابهای کشور دانست و هشدار داد که توسعه بیرویه و برداشتهای غیرمجاز، تأمین آب شرب را نیز با خطر جدی مواجه کرده است.
احمدرضا لاهیجانزاده با اشاره به وضعیت بحرانی اکثر تالابهای کشور از شمال تا جنوب، گفت: مطالعات نشان میدهد تغییر اقلیم تنها 19 درصد در این بحران نقش داشته و عامل اصلی، عملکرد انسانی و مدیریت نادرست منابع آبی است.
او با ارائه مثالی از استانی با بارندگی نسبتا مناسب، گفت: با وجود کاهش 19 درصدی بارش در این استان (در مقابل میانگین کشوری 38 درصد)، منابع آبی به تالابهای آن نمیرسد.
لاهیجانزاده توسعه بیرویه کشاورزی در حاشیه رودخانهها را عامل اصلی این مسئله عنوان کرد: در مسیر 80 کیلومتری یک رودخانه به سمت تالاب، در پنج سال گذشته 5 تا 6 هزار هکتار و در 10 سال گذشته هزاران هکتار اراضی کشاورزی جدید ایجاد شده و صدها موتور پمپ غیرمجاز، منابع آبی را تخلیه میکنند.
او افزود: برخی استانها حتی از توانایی برخورد با این تخلفات غیرمجاز عاجزند.
این مقام مسئول با بیان اینکه تصاویر ماهوارهای گسترش بیرویه کشاورزی و برداشتهای غیرمجاز را به وضوح نشان میدهند، هشدار داد: ادامه این روند، در مرداد ماه به بحران کم آبی و احتمال قطع آب شرب برای شهرهایی با جمعیتی بیش از یک و نیم میلیون نفر منجر خواهد شد.
لاهیجانزاده با اشاره به جلسه بینتیجه اخیر با وزیر نیرو، گفت: عدم جمعبندی در این جلسه نشاندهنده عدم بلوغ در حکمرانی منابع آب است.
او در پایان بر لزوم بازنگری در شیوههای توسعه، مدیریت منابع، ارزشگذاری خدمات اکوسیستمی و مشارکت واقعی جوامع محلی تأکید کرد و گفت: اکنون حتی تأمین آب شرب نیز با مشکل مواجه است، چه رسد به حفظ محیط زیست و خدمات آن.
نظارت مردمی و تخصیص پلکانی حقآبه، کلید نجات تالابهای فارس
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با هشدار درباره وضعیت بحرانی تالابهای فارس، خواستار راهاندازی سازوکاری نظارتی مستقل با مشارکت دانشگاهها، سازمانهای اجرایی و مردم شد.
حمید ظهرابی با اشاره به تجربه موفق نظارت چندبخشی در اصفهان برای کاهش آلودگی هوا، پیشنهاد داد کنسرسیومی با وظیفه ارزیابی عملکرد دستگاهها و ارائه گزارشهای شفاف به مردم تشکیل شود. وی تأکید کرد: گزارشدهی شفاف به مردم، فشار اجتماعی مؤثری برای بهبود عملکرد دستگاهها ایجاد میکند.
ظهرابی همچنین بر لزوم تخصیص پلکانی حقآبه برای تالابها تأکید کرد و گفت: باید با تعیین عدد پایه حقآبه و افزایش تدریجی آن، به بخش کشاورزی فرصت تطبیق با شرایط جدید داده شود.
او با اشاره به تهدید حیات چندین شهرستان فارس بهدلیل شور شدن منابع زیرزمینی در پی خشکشدن تالابها، خواستار اختصاص جلسه ویژه برای بررسی دقیق وضعیت تالابهای این استان در ستاد ملی تالابها شد و این دو تالاب را در معرض تهدیدی مستقیم برای جان و معیشت مردم منطقه دانست.
مدیریت هوشمند منابع، کلید احیای تالابها
محمود رضایی کوچی، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری فارس با اشاره به محدودیت منابع آبی استان و لزوم همگرایی دستگاهها، بر ضرورت مدیریت هوشمند منابع آب و تغییر رویکرد در توسعه تأکید کرد.
رضایی کوچی با بیان اینکه استان فارس با کمبود شدید آب مواجه است (حدود 7 میلیارد متر مکعب آب قابل استفاده در سال)، گفت: هرگونه تصمیمگیری در حوزه توسعه باید مبتنی بر این واقعیت اقلیمی باشد.
او همچنین از عدم لحاظ شدن ملاحظات زیستمحیطی در برخی تصمیمات توسعهای انتقاد کرد و گفت: خوشبختانه در مواردی از بروز خسارتهای بیشتر به محیط زیست جلوگیری شده است.
معاون استاندار فارس از برنامهای تا سال 1404 خبر داد که هدف آن کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی و افزودن حدود 60 میلیون متر مکعب آب به تالابهاست. این برنامه شامل کنترل هوشمند چاهها و تعدیل پروانههای بهرهبرداری در مناطقی است که چاهها تأثیر مستقیم بر تالابها دارند.
رضایی کوچی بر لزوم تدوین نقشه راه جامع احیای تالابهای فارس با راهبردها و اقدامات اجرایی دقیق تأکید کرد و افزود: سند تهیهشده برای برخی تالابهای استان در حال اجراست. وی همچنین بر اهمیت آموزش، اطلاعرسانی، اتصال جوامع محلی به بازارهای جدید و جایگزینی کشاورزی با فعالیتهای اقتصادی پایدار برای کاهش فشار بر منابع آب تأکید کرد.
معاون عمرانی استانداری فارس در پایان با اشاره به نقش دانشگاهها و دادههای ماهوارهای در پایش وضعیت تالابها و ضرورت توسعه سیستمهای هشدار سریع، بر همکاری میان نهادهای اجرایی، دانشگاهی و مردمی برای احیای تالابها و بهبود وضعیت منابع آبی استان تأکید کرد.
در پایان این نشست و با حضور مسئولان استانی و فرمانداران شهرستان فارس از سند تالاب پریشان رونمایی شد.
-
پنجشنبه ۲۵ ارديبهشت ۱۴۰۴ - ۰۰:۵۹:۳۰
-
۳ بازديد
-

-
پیام فارس
لینک کوتاه:
https://www.payamefars.ir/Fa/News/956252/