پیام فارس - روزنامه سازندگی /متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
هاکان فیدان 57 ساله از پدری کرد اهل وارتو و مادری ترک اهل دنیزلی است و از قبیله کرد حسنانی میباشد. این پیشینه به وی کمک کرده تا فضای سیاسی پیچیده ترکیه، بهویژه مسائل مربوط به کردها را درک کرده و در آن بازی کند. فیدان مدرک لیسانس خود را در رشته مدیریت و علوم سیاسی از دانشگاه مریلند دریافت کرد سپس کارشناسی ارشد و دکترای خود را از دانشگاه بیلکند ترکیه گرفت.
بازار ![]()
وی از سال 1986 تا 2001 بهعنوان افسر در نیروهای زمینی ترکیه خدمت کرد و عضو واحد واکنش سریع ناتو در آلمان بود. فیدان از سال 2003 تا 2007 ریاست آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه (تیکا) را برعهده داشت و بر پروژههای توسعهای در کشورهای ترک و آفریقایی تمرکز کرد. وی در حقیقت معمار ورود ترکیه به شمال آفریقا ازجمله لیبی و پروژههای گازی در جنوب مدیترانه و سواحل آفریقا بود.
در سطح بینالمللی، فیدان نمایندگی ترکیه در آژانس بینالمللی انرژی اتمی و سازمان توسعه صنعتی سازمان ملل متحد (یونیدو) را برعهده داشت و ازجمله کسانی بود که رویای ترکیه صنعتی و اتمی را پرورانده است. اما مهمترین دوران حیات سیاسی او با ریاست بر سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه (میت) آغاز شد. فیدان از ماه مه 2010 ریاست میت را برعهده گرفت و تا ژوئن 2023 که به وزارت امور خارجه انتخاب شد، در این سمت باقی ماند. این دوران، دوره گسترش فعالیت میت در طول حیات خود بود و دکترین روابط خارجی او نقش مهمی در تدوین استراتژی منطقهای ترکیه ایفا کرد بهویژه در حمایت فعال از شورشیان سوری که در حال جنگ با رژیم بشار اسد بودند.
فیدان با توجه به پیشینه خود در ارتباط با کردها در مذاکرات مخفی صلح با حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) شرکت داشت و در سال 2012 با مداخله رجب طیب اردوغان از تحقیقات قضایی مصون ماند. وی بعداً برای مذاکره با عبدالله اوجالان تعیین شد. آغاز همکاری مجدد میت به رهبری فیدان با حزب عدالت و توسعه و گرگهای خاکستری به سال 2015 برمیگردد، زمانی که رهبر گرگهای خاکستری در دانشگاه اژه کشته شد و پس از آن میت و اعضای حزب عدالت و توسعه با گرگهای خاکستری برای مقابله با احزاب کردی همکاری کردند. هاکان فیدان بهعنوان نزدیکترین فرد به اردوغان شناخته میشود و بسیاری او را پس از رئیسجمهور قدرتمندترین سیاستمدار ترکیه میدانند. او وفادارترین فرد به اردوغان است و اقدامات مخفیانه ترکیه را مدیریت کرده و بهعنوان «جعبه سیاه» اردوغان شناخته میشود. به نظر بسیاری، او یکی از نامزدهای احتمالی جانشینی اردوغان در انتخابات 2028 بهشمار میرود.