پیام فارس - زومیت / رشد مو و ناخن فرآیندی مداوم است، اما آیا تابستان میتواند سرعت این رشد را تغییر دهد؟ علم پاسخهای جالبی دارد.
مو و ناخنهای ما بهطور مداوم در حال رشد هستند، اما این رشد با نرخ ثابتی صورت نمیگیرد. فاکتورهای مختلفی مانند هورمونها، تغذیه، سن و ژنتیک میتوانند بر سرعت رشد آنها تأثیر بگذارند. اما آیا عواملی بیرونی مانند فصل سال نیز در این فرآیند نقش دارند؟
بازار ![]()
احتمالاً شنیدهاید که گفته میشود مو و ناخن در تابستان سریعتر رشد میکنند. این ادعا شاید در نگاه اول منطقی به نظر نرسد، چرا که در گرمترین فصل سال به «پوشش» اضافهتری نیاز نداریم! اما آیا این ادعا حقیقت دارد؟
آیا مو در هوای گرم سریعتر رشد میکند؟
پاسخ کوتاه: تا حدودی. برخی شواهد علمی کوچک وجود دارد که نشان میدهد رشد مو، بهویژه در قسمتهایی مانند ریش، در ماههای گرم سال افزایش مییابد. همچنین برخی مطالعات نشان دادهاند که در پایان تابستان، درصد موهای در مرحله استراحت (موهایی که نه در حال رشدند و نه در حال ریزش) در سر بیشتر است. بااینحال، دادهها کافی نیستند تا بتوان این موضوع را قطعی دانست.
اما چرا ممکن است در تابستان رشد مو تسریع شود؟ دکتر رابین گمیرک، متخصص پوست دارای بورد تخصصی، در سال 2020 در گفتگو با وبسایت Bustle توضیح داد: «ممکن است گرما باعث افزایش جریان خون کلی شود که در نتیجه گردش مواد مغذی و فاکتورهای رشد به فولیکولهای مو بیشتر میشود.»
بااینحال، نکتهای وجود دارد: حداکثر افزایش گزارششده در سرعت رشد مو در شرایط گرم، حدود 60 درصد بیشتر از حداقل مقدار آن بوده است. این رقم شاید زیاد به نظر برسد، اما باید در نظر داشت که رشد طبیعی مو کمتر از نیم میلیمتر در روز است. بنابراین حتی اگر رشد مو در تابستان واقعاً افزایش یابد، این تفاوت معمولاً آنقدر نیست که بتوان آن را با چشم دید یا حس کرد.
اگر هم متوجه تغییرات میشوید، احتمالاً بهدلیل تغییرات رفتاری فصلی است. دکتر گمیرک توضیح میدهد: «چون در تابستان مردم لباس کمتری میپوشند و بسیاری از زنان قسمتهای نمایانشده بدن را اصلاح میکنند، به رشد حتی یک یا دو میلیمتر بیشتر توجه میشود.»
آیا ناخنها در گرما سریعتر رشد میکنند؟
در مورد ناخنها، شواهد علمی روشنتر هستند: بله، ناخنها در تابستان سریعتر از زمستان رشد میکنند یا حداقل باید اینطور باشد.
این پدیده احتمالاً مانند مو به دلیل افزایش جریان خون در اثر گرما رخ میدهد. اما به نظر میرسد عوامل پیچیدهتری نیز در کار باشند. دکتر لارنس نورتون، استاد بالینی پوست در دانشگاه پزشکی بوستون، میگوید: «رشد ناخنها از انگشتی به انگشت دیگر متفاوت است. ناخن انگشت وسط و چهارم کمی سریعتر از ناخن شست یا انگشت کوچک رشد میکنند.»
همچنین، ناخنهای دست غالب (مثلاً دست راست در راستدستها) معمولاً سریعتر از دست غیرغالب رشد میکنند. آسیب یا بیماری در انگشتان نیز میتواند سرعت رشد ناخن را بهطور چشمگیری کاهش دهد.
بهنوشتهی آیافال ساینس، بسیاری از این اطلاعات حاصل بررسیهای طولانی پزشکی به نام ویلیام بین است که در سال 1941 مطالعه طولی و شخصی بینظیری را آغاز کرد. او هر ماه خطی روی ابتدای ناخن خود میکشید و ماه بعد، فاصله حرکت آن خط را اندازهگیری میکرد. وی این کار را بیش از چهار دهه ادامه داد!
ویلیام درطول سالها، یافتههای جالبی را ثبت کرد: مثلاً بیماری اوریون تقریباً رشد ناخن را متوقف میکرد، در حالی که آنفلوآنزا چنین اثر شدیدی نداشت. او همچنین متوجه شد که رشد ناخن بعد از سن 40 سالگی بهطور ناگهانی و نه به شکل تدریجی، کاهش مییابد.
اما نکته عجیبتر اینکه، بر خلاف بیشتر مطالعات قبلی، بین هیچ تفاوتی در رشد ناخنهای خود در فصول مختلف پیدا نکرد. گرما، جغرافیا و فعالیت بدنی، هیچکدام تأثیری قابل مشاهده بر رشد ناخن او نداشتند. او احتمال داد که زندگی در محیطهای بسته با سیستمهای گرمایشی و سرمایشی، باعث کاهش تأثیر عوامل اقلیمی در بدن شده باشد. او در مقالهای در سال 1963 نوشت: «با اینکه روش اندازهگیری من دقیق بود، هرگز روند فصلی را مشاهده نکردم. احتمال میدهم زندگی در فضای داخلی با تهویه مطبوع باعث شده در معرض کافی نوسانات آبوهوایی قرار نگیرم.»
نتیجهگیری
بنابراین، اگر کسی از شما بپرسد که آیا مو و ناخن در تابستان سریعتر رشد میکنند یا نه، میتوانید پاسخ بدهید: بله، رشد آنها افزایش مییابد، اما نه بهاندازهای که لزوماً قابل مشاهده باشد.
اگر بیشتر وقت خود را در فضای بسته و کنترلشده از نظر دما سپری میکنید، ممکن است این تغییرات فصلی حتی کمتر هم احساس شوند و این تغییر در رشد آنقدر ناچیز است که احتمالاً چیزی که حس میکنید، بیشتر زاییده ذهن خودتان است نه تغییر واقعی.