پیام فارس - به گزارش خبرنگار مهر، بورسیه های جدید ورزش ایران، ورزشکاران منتخبی هستند که قرار است با معرفی رسمی کمیته ملی المپیک به کمیته بین المللی المپیک (IOC) زیر چتر حمایتی ویژه این کمیته در مسیر کسب سهمیه برای بازی های المپیک 2026 لس آنجلس حرکت کنند. حمایتی که ارزش آن ماهیانه حداقل 500 دلار است و همین موضوع گویای اهمیت ورود به فهرست بورسیه ها است.
کاهش بورسیه های ورزش
«بورسیه شدن» طرحی است که کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) برای هر یک از ادوار بازی‌های المپیک و ویژه ورزشکاران شانس کسب سهمیه اجرا می‌کند تا اینگونه آنها را تحت حمایت مالی ویژه خود قرار دهد. بنابراین، این اولین بار نیست که کمیته ملی المپیک ورزشکاران خود را بورسیه IOC می کند، البته تا پیش از بازی‌های المپیک 2016 ریو بیشتر از یکی دو ورزشکار ایرانی بورسیه IOC نشده بودند اما برای آن دوره بازی‌ها با تاکید کیومرث هاشمی رئیس وقت کمیته ملی المپیک و پیگیری‌های صورت گرفته، 9 ورزشکار ایران از 6 رشته بورسیه کمیته بین المللی المپیک شدند.
برای بازی‌های المپیک 2020 توکیو تعداد ورزشکاران بورسیه شده ایران به 10 نفر از 9 رشته افزایش یافت. بورسیه شدگان برای مدت 2 سال تحت حمایت مالی کمیته بین المللی المپیک قرار گرفتند. پیش از بازی‌های المپیک 2024 پاریس اما 15 ورزشکار ایرانی در 12 رشته وارد فهرست بورسیه شدگان IOC شدند. این ورزشکاران برای مدت 32 ماه از حمایت مالی IOC بهره مند بودند.
اینگونه تعداد بورسیه های ورزش ایران برای سه دوره اخیر بازی های المپیک روند صعودی داشت، روندی که برای المپیک پیش رو با کاهش بورسیه شده ها شکسته شده است.

12 ورزشکار مرد شامل 6 زن و 6 مرد برای المپیک لس آنجلس بورسیه کمیته بین المللی المپیک شدند
معرفی بورسیه های جدید
کمیته ملی المپیک درتعامل با فدراسیون های شانس کسب سهمیه و مطابق با نظرات فنی و کارشناسی، 12 ورزشکار را برای المپیک 2026 لس آنجلس بورسیه کمیته بین المللی المپیک کرده است. این ورزشکاران از 8 رشته به این شرح انتخاب شده اند:
تکواندو
* مبینا نعمت زاده، ناهید کیانی و آرین سلیمی
کشتی
* سعید اسماعیلی (فرنگی) و رحمان عموزاد خلیلی (آزاد)
تیروکمان
* مبینا فلاح و گیسا بایبوردی
فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی
* رضا علیپور
وزنه برداری
* علی داوودی
قایقرانی (روئینگ)
* فاطمه مجلل
تیراندازی
* هانیه رستمی
شمشیربازی
* علی پاکدامن
تعیین بورسیه ها بدون شکاف جنسیتی
12 ورزشکار منتخب به عنوان بورسیه های جدید ورزش ایران شامل 6 ورزش زن و 6 ورزشکار مرد هستند. این برای نخستین بار است که در فهرست ورزشکاران بورسیه ایران برابری جنسیتی اعمال می شود و شاید یکی از دلایل آن تاکید و پافشاری کمیته بین المللی المپیک به حضور مساوی ورزشکاران زن و مرد در بازی های المپیک است که از المپیک پاریس آغاز شد و حتی مبنای نهایی شدن فهرست ورزشکاران برای المپیک جوانان سنگال هم قرار گرفته است.
نام های تکراری و پیشتازی یک ورزشکار در بورسیه شدن
در فهرست 12 نفره بورسیه های ایرانی بازی های المپیک لس آنجلس، ورزشکارانی هستند که پیش از این هم به عنوان بورسیه و برای ادوار گذشته بازی های المپیک به کمیته بین المللی المپیک معرفی شده بودند از جمله رضا علیپور و علی داودی که هر دو برای المپیک پاریس هم بورسیه شده بودند. علیپور در رقابت های صخره نوردی و داودی در وزن 102+ کیلوگرم وزنه‌ برداری هر دو در جایگاه چهارم ایستادند.
ناهید کیانی هم برای دومین بار بورسیه بازی های المپیک شده است. او پیش از المپیک 2020 هم بورسیه IOC شد اگرچه حضورش در توکیو توفیری برای کاروان ایران نداشت. نایب قهرمانی کیانی در المپیک پاریس اما کمک کرد تا او دوباره بورسیه شود و اینبار برای المپیک 2028.
پیش از این ورزشکاران، الهه احمدی دو بار برای ادوار مختلف المپیک بورسیه شده بود. او برای المپیک ریو و توکیو بورسیه شد اما در هیچ دوره مدال نگرفت.
علی پاکدامن اما در بورسیه شدن پیشتاز دیگر ورزشکاران ایرانی است. او که پیش از این برای المپیک توکیو و پاریس بورسیه شده بود در حالی دوباره وارد فهرست جدید بورسیه شده های ورزش ایران قرار گرفته است که در دیدارهای انفرادی مسابقات شمشیربازی پاریس سیزدهم شد و در بخش تیمی هم در جایگاه چهارم ایستاد.

علی پاکدامن پیشتاز ورزشکاران بورسیه ایران است
تاریک و روشن «کسب سهمیه» و «مدال آوری» ورزشکاران بورسیه
به گزارش خبرنگار مهر، کمیته بین المللی المپیک در واقع پیش از هر دوره بازی های المپیک، ورزشکارانی را زیر چتر حمایتی خود قرار می دهد که در مسیر کسب سهمیه و برای حضور در بازی ها تلاش می کنند با این حال تمام ورزشکاران بورسیه ایران در این مسیر موفق و سربلند نبوده اند کمااینکه برای المپیک ریو (بورسیه 9 ورزشکار از 6 رشته) نیمی از ورزشکاران بورسیه شده اصلا کسب سهمیه نکردند.
این موضوعی بود که برای المپیک توکیو (بورسیه 10 ورزشکار از 9 رشته) هم تکرار شد و در ادامه فهرست بورسیه شده های المپیک قبل را هم به شدت تهدید کرد طوریکه برای بازی های 2024 پاریس از میان 15 ورزشکاری که بورسیه شده بودند تنها 4 نفر کسب سهمیه کردند و از میان آنها هم فقط یک نفر موفق به کسب مدال در پاریس شد.
خبرگزاری مهر پیش از بازی های المپیک توکیو و پاریس در گزارش هایی با عنوان «وضعیت بورسیه های ورزش ایران برای المپیک» و «وضعیت بورسیه های ورزش برای پاریس/ المپیکی هایی که بورسیه نیستند» به تحلیل وضعیت ورزشکاران بورسیه برای آن دوره بازی ها پرداخت و اینکه خیلی از ورزشکاران بورسیه شده اصلا به سهمیه نرسیدند و در مقابل نفراتی صاحب سهمیه شدند که از حمایت مالی به عنوان بورسیه برخوردار نبودند.
این موضوعی است که شاید امروز برای نقد و بررسی عملکرد نفرات فهرست جدید بورسیه های ورزش در کسب سهمیه و مدال خیلی زود باشد اما در کل انتظار می رود با روند طی شده و تاکیدی که کمیته ملی المپیک بر لحاظ کردن «نظرات فنی و کارشناسی» در نهایی کردن فهرست 12 نفره خود داشته، اینبار سهم مسافران المپیکی کاروان ایران و حتی مدال آوران آن از فهرست ورزشکاران بورسیه شده بیشتر از ادوار قبل باشد.
حداقل اینکه ورزشکاران بورسیه عملکردی مانند رضا علیپور داشته باشند که نه تنها برای نخستین بار صخره نوردی ایران را در ماده سرعت صاحب سهمیه کرد بلکه در المپیک پاریس تا مرحله نیمه نهایی پیش رفت و در نهایت در دیدار رده بندی تنها با 14 صدم اختلاف به حریف آمریکایی خود باخت و با چهارم شدن حضوری تاریخی از خود ثبت کرد یا نازنین ملایی که بعد از کسب سهمیه برای المپیک توکیو توانست در آن بازی ها به عنوان اولین زن در تاریخ قایقرانی ایران به فینال B راه یابد و در نهایت هم یازدهم شد و حتی الهه احمدی که در المپیک ریو با قرار گرفتن در مرحله سوم مقدماتی و در نهایت ششم، نگاه تحسین برانگیز خیلی ها را به خود جلب کرد.
اینکه به عنوان بورسیه از حمایت مالی ویژه بهره مند شد اما در نهایت از کسب سهمیه هم بازماند یا حتی در المپیک عملکردی قابل توجه در حد کسب مدال و ثبت تاریخی نداشته باشد، انتقادی است که انتظار می رود متوجه فهرست جدید بورسیه های ورزش نشود.

هیچ یک از بورسیه های ورزش ایران در المپیک ریو مدال نگرفتند؛ در المپیک توکیو هم حسن یزدانی تنها مدال آور ایران از میان ورزشکاران بورسیه بود
عملکرد 34 بورسیه پیشین ورزش؛ 14 سهمیه و تنها 2 مدال
از المپیک 2016 ریو تا المپیک 2024 پاریس که کمیته ملی المپیک به طور منظم فهرستی بلندبالا از ورزشکاران منتخب خود را به کمیته بین المللی المپیک معرفی کرد، 34 ورزشکار از رشته های مختلف بورسیه شدند اما در مجموع فقط 14 نفر آنها به سهمیه دست یافتند.
برای المپیک ریو از مجموع 9 ورزشکار بورسیه شده 4 نفر صاحب سهمیه شدند و هیچ کدام هم صاحب مدال المپیک نشدند. کسب 5 سهمیه و تنها یک مدال (یزدانی – مدال نقره کشتی آزاد) هم نتیجه بورسیه شدن 10 ورزشکار ایران برای المپیک 2020 توکیو بود. برای المپیک پاریس هم 15 نفر بورسیه شدند اما فقط 4 نفرشان صاحب سهمیه شدند و از میان آنها هم فقط یک ورزشکار به مدال المپیک رسید. (زارع – مدال نقره وزن 125 کیلوگرم کشتی آزاد)
چگونگی حمایت مالی از ورزشکاران بورسیه
بورسیه شدن طرحی است برای حمایت مالی از ورزشکارانی که برای کسب سهمیه و پس از آن حضور در بازی‌های المپیک آماده می‌شوند، این حمایت در زمینه‌های مختلف و یکی از چارچوب‌های تعیین شده مانند تأمین کمک هزینه تمرین و اردوی برون مرزی، کمک هزینه جذب مربی اختصاصی خارجی، کمک هزینه تهیه تجهیزات تخصصی، کمک هزینه درمان و…. انجام می‌شود.
به گفته مهدی علی نژاد دبیرکل کمیته ملی المپیک بورسیه های جدید ورزش از سال 2025 تا 2028 تحت حمایت مالی کمیته بین المللی المپیک قرار می گیرند. حمایت مالی از این ورزشکاران از 500 به 750 دلار در ماه افزایش یافته است که پس از تایید ورزشکاران معرفی شده از سوی کمیته بین المللی المپیک این مبلغ هر چهار ماه یکبار مستقیم به حساب ورزشکاران واریز می شود.

برای المپیک 2024 پاریس 15 ورزشکار بورسیه شدند، فقط 4 نفرشان سهمیه گرفتند و از میان آنها هم فقط امیرحسین زارع صاحب مدال شد
شرایط بورسیه شده های ورزش برای 3 دوره پیشین المپیک
فهرست ورزشکارانی که پیش از این و برای سه دوره اخیر بازی های المپیک بورسیه شده بودند و همچنین عملکرد آنها از حیث کسب سهمیه و مدال آوری به این شرح است:
المپیک 2016 ریو (9 بورسیه، 4 سهمیه، بدون مدال)
* الهه احمدی (تیراندازی – کسب سهمیه کرد)
* حمید سوریان (کشتی فرنگی- کسب سهمیه کرد)
* محمود صمیمی (دوومیدانی – کسب سهمیه کرد)
*جواد محجوب (جودو -کسب سهمیه کرد)
* سیاوش امیدی (بوکس – عدم کسب سهمیه)
*ملیکا عبدالکریمیان (تیروکمان – عدم کسب سهمیه)
* احمدرضا طالبیان (قایقرانی – عدم کسب سهمیه)
* افشین نوروزی (تنیس روی میز – عدم کسب سهمیه)
* محمد باقری معتمد (تکواندو – عدم کسب سهمیه)
المپیک 2020 توکیو (10 بورسیه، 5 سهمیه، یک مدال نقره)
* حسن یزدانی (کشتی آزاد – کسب سهمیه کرد و صاحب مدال نقره گرفت)
* محمد علی گرایی (کشتی فرنگی – کسب سهمیه کرد)
* ناهید کیانی (تکواندو – کسب سهمیه کرد)
* نازنین ملایی (قایقرانی – کسب سهمیه کرد)
* علی پاکدامن (شمشیربازی – کسب سهمیه کرد)
* نوشاد عالمیان (تنیس روی میز – عدم کسب سهمیه)
* کیانوش رستمی (وزنه برداری – عدم کسب سهمیه)
* الهه احمدی (تیراندازی – عدم کسب سهمیه)
* حسین رسولی (دوومیدانی – عدم کسب سهمیه)
*رزیتا علیپور (کاراته – عدم کسب سهمیه)
المپیک 2024 پاریس (15 بورسیه، 4 سهمیه، یک مدال نقره)
* امیرحسین زارع (کشتی آزاد – کسب سهمیه کرد و صاحب مدال نقره شد)
*علی داوودی (وزنه‌برداری – کسب سهمیه کرد)
* علی پاکدامن (شمشیربازی – کسب سهمیه کرد)
* رضا علیپور (صخره‌نوردی – کسب سهمیه کرد)
* جواد فروغی (تیراندازی – عدم کسب سهمیه)
* فاطمه کرم‌زاده (تیراندازی – عدم کسب سهمیه)
* محمد رضا گرایی (کشتی فرنگی – عدم کسب سهمیه)
* سمیه یزدانی (دوچرخه‌سواری – عدم کسب سهمیه)
* نازنین ملایی (قایقرانی – عدم کسب سهمیه)
* دانیال شه‌بخش (بوکس – عدم کسب سهمیه)
* الهام حسینی (وزنه برداری – عدم کسب سهمیه)
* ریحانه مبینی (دوومیدانی – عدم کسب سهمیه)
* مهلا مومن‌زاده (تکواندو – عدم کسب سهمیه)
* مهرشاد افقری (شنا – عدم کسب سهمیه)
* احمد کهنی (ژیمناستیک – عدم کسب سهمیه)