کدام خلیج؟ کدام فارس؟
مقالات
بزرگنمايي:
پیام فارس - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
نیوشا طبیبی| 1- واقعیتهای تاریخی از نقش بر سنگ هم استوارتر و غیرقابل تغییرتر هستند. نامهای تاریخی به همین طریق. نمیشود با چهار خط نوشتن یا دستور یا عقد قرارداد بازرگانی یا ابلاغ به سازمانها و وزارتخانهها یک حقیقت تاریخی یا یک موجودیتی را از بین برد. آنها که تاریخ نمیخوانند، تصور میکنند که کار راحت است و مثلا فلان عقیده یا سنت یا اسم را با یک نشست و برخاست یا یک نامه اداری و دستور و ابلاغیه تغییر میدهند و تمام. نام خلیجفارس تغییرپذیر نیست؛ 60 سالی هست که هر که با نام ایران و ایرانی مشکل دارد، تعرضی هم به نام مبارک «خلیجفارس» میکند و میبینید که هنوز هم چیزی تغییر نکرده، تغییر هم نخواهد کرد. ممکن است که ژاژخایان تصور کنند ایران امروز در حضیض و ضعف است، گیریم که مضایق و فشارها و انباشتگی مشکلات و سوءمدیریتها و لجبازیها و تندرویها سبب بروز بحرانهایی جدی شده است اما بر روال تاریخ، ایران چون ققنوس از میانه آتش برای هزارمین بار پرخواهد کشید. دکتر تورج دریایی، نویسنده و پژوهشگر تاریخ ایران، استاد دانشگاه و سردبیر ایرانیکا در پایان نوشتهها و سخنرانیهایش از زبان همه ایرانیها میگوید: «ما همیشه بودهایم و همیشه هم خواهیم ماند.» ما آموختهایم که چطور تندبادها را از سر بگذرانیم. ما فرزندان کویر و کاریز هستیم و تابآوری بزرگترین آموزه تمدنی ماست. ما تنها تمدن عظیم و امپراتوری گسترده تاریخ هستیم که نه از کنار دریا و رودخانه، بلکه از دل دشت و بیابان و کویر سربرافراشتهایم.
گزافهگویی مردی از آن سوی زمین به قصد ایجاد شکاف عمیق بین همسایگان تاریخی، چندان نخواهد پایید. این موج هم خواهد گذشت و ما همچنان هستیم و خواهیم ماند.
بازار ![]()
2- اینکه ما روی نام خلیجفارس چنین تاکید و تعصبی داریم، موجب بسی خرسندی است. چند سالی است که ایرانیها در کمتر موضوعی چنین با هم متحد شدهاند. البته که هر جا نام میهن و آب و خاک و مردم در میان است، همه ما یک تن میشویم و به دور از هر اختلاف سلیقه و عقیدهای برای یاری رسانی سر از پا نمیشناسیم. در همین موضوع اخیر همچنین واکنشی قابل انتظار بود. نام و نشان ایرانی از هر چیزی برای مردم ما مهمتر است و برایش سر میدهند. اگر اختلافی هم داریم، اختلاف ما خانگی است. در درون خانه است. ما کیان خانه را به جانمان پاس میداریم.
اما در همه اینها نکتهای است که باید از آن عبرتی هم بگیریم و به آن توجه کنیم. خلیجفارسی که همه ما برای نامش جان میدهیم، فقط یک آبراهه و چند جزیره و منظرهای از آبهای نیلگون نیست. آنچه صفت فارسی برای این آبراهه میآورد، تاریخ و فرهنگ و محتوایی است که باید آن را در تمام طول سال در تمامی اوقات و نه فقط به وقت هیجان و التهاب، محترم و بزرگ بداریم. این فرهنگ رنگارنگ قومی و محلی و ملی ما در سراسر ساحل طولانی شمال خلیجفارس و دریای عمان است که به این نام معنا میدهد. اگر این گستره سرزمینی از رنگ و بوی فرهنگ ملی و محلی خود تهی شود، محیط زیستش آسیب ببیند و از بین برود، دیگر فارسی بودن این خلیج چه معنایی خواهد داشت؟ آن موقع است که تغییر نام خود به خود اتفاق میافتد: تاریخ آن را تغییر خواهد داد.
3- همین چند هفته گذشته جنجال فراوانی بر سر برگزاری «فستیوال کوچه» درگرفت. بعضی از آنها که تریبونی داشتند چه نسبتهای ناروایی که به فضای جشنواره و قصد فرهنگی برگزارکنندگانش دادند. موسیقی بوشهری از اجزای همین فرهنگ ایرانی خلیجفارسی است، نه فقط موسیقی بوشهری که این همه مظاهر فرهنگی و هنری که به حضور ایرانی در ساحل شمالی هویت میدهد و معنای اسم «فارس» را بر این پهنه سزاوار میکند را ما خود به دست خود تخریب میکنیم. ساخت و سازهایی که در کیش و قشم و جاهای دیگر کردهایم تا چه میزان بر حفظ و حراست از طبیعت و محیط زیست این منطقه منطبق بوده و از نظر معماری و شهرسازی تا چه حد هویت ایرانی خلیجفارسی دارد؟ همین الان ساخت و سازهای ما بیشتر شبیه دوبی و ابوظبی است تا الهام گرفتن از میراث معماری ملی و محلیمان.
در جنوب خلیج فارس درست رو به روی ما، اماراتیها جزیرهای خشک و لم یزرع و فاقد حیات جانوری را تبدیل به یکی از سایتهای موفق احیای انواع حیوانات در خطرشان کردهاند. جزیره «سربنییاس» ابوظبی چنان خشک و بیآب است که برای تامین آب آن محتاج سرزمین اصلی هستند. ما برای طبیعت و محیط زیست خلیج همیشه فارسمان چه کردهایم؟ تخریب مرجانها، صید ترال، شکار گسترده گونهها در سواحل و جزایر، لطمه شدید و سنگین به طبیعت جزیره هرمز با گردشگری نابجا و غیرمنطبق، برانداختن نسل ماهیان بومی با رهاسازی گونههای مهاجم، تخریب و آلوده کردن سواحل و سرریز کردن فاضلاب به دریا، صید بیرویه، ساخت و سازهای گسترده و بدون مطالعه و هزاران کار غلط و نابجای دیگر را مرتکب شدهایم. آیا فقط متعصب بودن و حساسیت داشتن به تغییر نام خلیجفارس کافی است؟ بقیه باشد به وقتی دیگر...
-
يکشنبه ۲۱ ارديبهشت ۱۴۰۴ - ۰۰:۰۷:۲۷
-
۵ بازديد
-

-
پیام فارس
لینک کوتاه:
https://www.payamefars.ir/Fa/News/954533/