بزرگنمايي:

پیام فارس -  «آزمایش» عنوان فراموش نشدنی عرصه تولید لوازم خانگی است که هرچند بیش از 16 سال از واگذاری و 13 سال از خاموشی مطلق آن می‌گذرد، اما همچنان محصولات تولیدی این کارخانه در بسیار از خانه های ایرانیان زنده است.
آزمایش روزی موفق ترین و پر رونق ترین تولید کننده لوازم خانگی کشور بود که محصولاتش تا کشورهای آسیانه میانه نیز راه یافته و 2500 کارگر در آن فعالیت داشتند
کارخانه آزمایش از سال 81 به صندوق بازنشستگی کشور واگذار گردید و در مهر ماه 83 شرکت گسترش صنایع پیام به عنوان بخش خصوصی کارخانه را خریداری کرد تا روند افول کارخانه با سرعت بسیار و ظرف مدت کوتاهی طی شود.
  طبق آمار منتشر شده در سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران بورس کشور (کدال) سال 84 تعداد نیروهای رسمی و قرار دادی آزمایش 527 و 444 نفر بودند که در سال 85 بین 10تا 14 درصد کاهش یافت و این روند تعدیل نیروی انسانی ادامه پیدا کرد به طوری که سال 87 نیروی رسمی به 329 و در انتهای سال 88 به یکباره‌ به 173 نفر کاهش یافت.
قدرت تولیدی کارخانه نیز با همین سرعت رو به افول گذاشت تا جایی که طبق اعلام سامانه کدال، سال 86 بیش از 227هزار دستگاه لوازم خانگی در کارخانه آزمایش تولید میشد اما در سال 87 به 172 هزار رسید و سال 88 تولید اکثر کالاها متوقف شد، به این ترتیب کارخانه آزمایش با سرعتی باورنکردنی در طی 5 سال به تعطیلی کامل رسید و سرانجام در سال 95 با انتشار در جراید و تعیین مدیر تصفیه این موضوع رسمیت یافت.
آنچه در این فاصله بر آزمایش گذشت چیزی شبیه غارت بود، تمامی دستگاه ها و ماشین آلات کارخانه به فروش رفت، برند کارخانه اجاره داده شد، حتی سیمهای انشعاب برق و فلزات موجود در سقف کارخانه نیز بریده و فروخته شد و پس از گذشت 16 سال از واگذاری کارخانه به بخش خصوصی، جز چند سوله و سازه از کارخانه پر آوازه آزمایش باقی نماند.
مدیران هولدینگ پیام انبار داری را به تولید ترجیح دادند و ساختمان های بجا مانده از این کارخانه به عنوان انبار به اشکال مختلف اجاره داده شد.
از انبار ذخیره یکی از فروشگاه های زنجیره ای کشور تا دپوی پیاز در کارخانه آزمایش مستقر شدند.
فرار رو به جلو مالکان آزمایش
اواخر مهر ماه 1400 تنها چند ماه پس از آغاز فعالیت دولت سیزدهم رئیس جمهور در سفر به استان فارس مستقیم از فرودگاه به کارخانه آزمایش رفت و با شرایطی که آن را «اسفناک» خواند روبرو شد، از آن تاریخ به بعد محمدهادی ایمانیه، استاندار فارس مأموریت ویژه یافت که چرخ کارخانه آزمایش را بار دیگر به حرکت درآورد.
تکاپو برای احیای آزمایش از لحظه ورود رئیس‌جمهور به این کارخانه در صدر اخبار قرار گرفت و آغاز شد و اولین واکنش متعلق به مدیران هولدینگ پیام بود که برای از سر گیری تولید اعلام آمادگی کردند
با این وجود سابقه هولدینگ پیام در آنچه نشان می داد که اهلیت و صلاحیت این کار را نخواهند داشت، موضوعی که پس از گذشت بیش از یکسال از این وعده به اثبات رسید.
فرجه 6 ماهه ای که به پیشنهاد خود مالکان کارخانه اعلام شد از زمان تصویب طرح زمان بندی شده احیای آزمایش در کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان در اواسط آذرماه 1400 آغاز و تا اواسط خرداد سال جاری ادامه یافت. در این فاصله مدیران آزمایش به بهانه ساده ترین اقدامات مثل تعمیر فیزیکی سوله، اتصال انشعابات برق و آب، شست شو و رنگ آمیزی و... یا وقت کشی می‌کردند یا از بخش دولتی کمک می خواستند.
سرانجام پس از بهانه جویی های متعدد با دو هفته تأخیر درهای آزمایش گشوده شد، اما در اقدامی حیرت آور مشخص شد نهایت تلاش مالکان آزمایش در یک سوله کوچک با چند دستگاه قدیمی جوش و پرس خلاصه شده است و به این اقدام «راه اندازی فاز نخست کارخانه آزمایش» می گفتند! و تعداد افراد شاغل در آن به سختی به بیش از 20 نفر می رسید.
محمد هادی ایمانیه، 16 شهریور سال جاری به خبرگزاری فارس گفت: ما شرط کرده بودیم که تا آخر خرداد برای 100 نفر و تا آخر شهریور برای 250 نفر اشتغال ایجاد کنند اما به قولشان عمل نکردند و الان با همان 40 نفر در حال فعالیت هستند.
ایمانیه افزود: بیشتر به نظر می‌رسد برای حفظ شرایطی سابق برنامه دارند و حتی شاید نگاه های دیگری دارند که مثلا بعد آنجا را بفروشند. در واقع دارند ما را روی زمین می کشند که اینجور رفتار کردن ها شایسته استان فارس نیست.
استاندار فارس گفت: در آخرین جلساتی که با مسئولین قضایی استان داشتیم دو طرف یعنی هم ما، هم مسئولان قضایی، موافق بودیم که این کارخانه به فروش برسد یا به مزایده گذاشته شود.
آزمایش حتی از خودش آچار پیچ‌گوشتی هم ندارد
اکنون به نظر می رسد در حالی که به پایان سال نزدیک میشویم، روند مزایده کارخانه آزمایش آغاز شده است.
حمیدرضا ایزدی، رئیس سازمان صمت استان فارس در این باره با اشاره به پیشنهاد احیای سه کارخانه استان به هیئت حمایت از صنایع کشور به خبرگزاری فارس گفت: هیئت حمایت اصولا قانونش این است که واحد های در حال فعالیتی که به مشکل برخوردند را حمایت کرده و راه اندازی کند و بعد از 6 ماه کنار می رود، در مورد آزمایش این امکان وجود ندارد چون اساسا خط تولیدی وجود ندارد که برای راه اندازی آن اقدامی کنند.
وی افزود: در واقع اگر بخواهیم به نتیجه برسیم باید یک سرمایه گذار وارد کارخانه شود و آن را راه اندازی کند. معادل اقدامی که درمورد کارخانه «اشتاد موتور» انجام شد.
کارخانه اشتاد موتور نیز سالها تعطیل بود (از سال 84)، اما در سال جاری سرمایه‌گذار جدید طرح جدیدی برای احیای مجدد آن ارائه داد‌ و پس از خرید کارخانه، آن را راه اندازی کرد.
ایزدی در خصوص مزایده آزمایش هم گفت: من با مباحث حقوقی آشنا نیستم اما ببنید الان بحث مزایده آی تی آی مطرح است، مسائلی که در جلسات مطرح می شود بسیار پیچیده و سنگین است و اصلا موضوع ساده ای نیست که فکر کنیم به مزایده می گذاریم و یک نفر که سرمایه کافی دارد آن را می‌خرد. خیلی جزئیات و دقت کامل نیاز دارد. نکات حقوقی خیلی ریزی وجود دارد که کار را خیلی سخت می کند 
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان فارس گفت: این دست کارخانه ها که هزار و یک مشکل دارند و چون تعهدات قبلی بر عهده برنده مزایده گذاشته می شود را وقتی به مزایده می روند خیلی کار سختی است.
ایزدی تصریح کرد: آزمایش حتی از خودش آچار پیچ‌گوشتی هم ندارد، الان محصولات آماده به این کارخانه منتقل می شود، آنجا بسته بندی می کنند و به اسم و نشان آزمایش روانه بازار می‌شود که همه این ها را از کارخانه ای که در یکی از استان های دیگر مستقر است حمل می کنند به مرودشت و تعارف که نداریم چون باید هزینه حمل هم بپردازند چندان سودی هم برایشان ندارد‌.
وی افزود: مالکان آزمایش هیچ سرمایه گذاری در کارخانه انجام نمی‌دهند در این شرایط هر تعداد کارگر هم آنجا باشند، این فعالیت، فعالیت ادامه داری نیست. استاندار هم چندبار به خودشان هم گفتند که امیدی به مالکین آزمایش ندارد.
مقدمات مزایده در حال انجام است
محسن ربانی زاده، معاون اقتصادی استاندار فارس درباره روند مزایده آزمایش به خبرگزاری فارس گفت: کارخانه آزمایش در رهن بانک ملت شعبه سرخه حصار تهران است که با اجراییه آن کارشناسی در استان انجام شد و به بانک اعلام کردیم؛ شعبه مذکور در حال طی کردن مراحل مزایده بود که شرکت پیام اعتراضی روی روند کارشناسی گذاشت.
وی افزود: بعد از کارشناسی طبق قانون صاحب ملک حق دارد تا چندبار روی نظریه کارشناسی اعتراض بگذارد.
مالک در حال حاضر اعتراض گذاشته است و به مرحله دوم که هیئت کارشناسی سه نفره است رفته است و اگر باز هم اعتراض بگذارد، که بنظر می رسد می گذارند به مرحله سوم می رود و بعد از آن دیگر حق اعتراض ندارند.
ربانی زاده درباره مدت زمانی که این فرآیند طول خواهد کشید، گفت: از آنجا که در این فرایند قانونی مواردی برای بررسی بیشتر و تجدیدنظر ممکن است پیش بیاید نمی توان دقیق گفت اما تلاش می کنیم در اسرع وقت انجام شود زیرا سرمایه گذارانی هستند که می توانند کارخانه‌ را از یک سوله خالی خارج کنند.
معاون استاندار فارس در خصوص فعالیت کنونی کارخانه گفت: در حد مونتاژ در مرودشت فعال است اما در حد 40 تا 50 نفر و با ظرفیت 700،800 نیرویی که آزمایش داشت خیلی فاصله دارد.
وی بیان کرد: در مزایده آزمایش بر حفظ تولیدی بودن کارخانه تأکید می شود اما چون آزمایش در محدوده شهر محسوب می شود و همچنین در حریم تخت جمشید نیز واقع شده باید صنایع پاک در آن فعال شود.
ربانی زاده در پاسخ به این سوال که چرا بجای مزایده سراغ خلع ید نمی روید، گفت: آزمایش از طریق اصل 44 واگذار نشده و از این شیوه نمی توان اقدام کرد.