پیام فارس - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
کوروش احمدی، دیپلمات پیشین درباره نتایج احتمالی نشست روز دوشنبه شورای حکام توضیح داد که نشست فصلی عادی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی طبق روال معمول و از پیش برنامه‌ریزی شده و طبیعتا موضوع ایران در کنار سایر مسائل در دستور کار است. تاکنون صحبتی از طرح قطعنامه‌ای در مورد ایران و ارجاع پرونده کشورمان به شورای امنیت در این نشست مطرح نشده و بعید است طی این نشست اقدامی غیرمنتظره صورت گیرد.
به گفته احمدی، در ارتباط با ایران تمرکز این نشست باید قاعدتا بر گزارش اخیر مدیرکل آژانس بیم المللی انرژی اتمی در مورد اجرای پادمان و مذاکرات انجام‌شده با ایران باشد. مذاکرات درباره شیوه همکاری بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه گذشته میان ایران و نهاد پادمانی در وین انجام شده و قاعدتا باید همچنان ادامه یابد. به نظر می‌رسد موضوع اصلی میان تهران و نهاد پادمانی دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سایت‌های هسته‌ای ایران و نحوه اجرای موافقت‌نامه پادمان است. غیر از این موارد، طی روزهای اخیر تحول مهم دیگری رخ نداده است.
این دیپلمات پیشین کشورمان در ادامه به «اعتماد» گفت: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دنبال آن است تا بازرسی‌ها و اجرای پادمان از سر گرفته شود و در صورت بی‌نتیجه ماندن مذاکرات طی چند هفته پیش رو، این احتمال وجود دارد کشورهای غربی با هدف اعمال فشارهایی بر ایران، درباره برنامه هسته‌ای کشورمان نشستی فوق‌العاده برگزار کنند. هر چند فعلا همچنان در بلاتکلیفی قرار داریم و دلیل آن مشخص نبودن تکلیف بازرسی‌هاست.
احمدی در پاسخ به پرسش دیگر «اعتماد» در مورد سناریوهای مرتبط با روابط ایران با غرب باتوجه به شروطی که تروییکای اروپایی با چراغ سبز امریکا برای ازسرگیری گفتوگوها مطرح کردند، گفت: این روزها کمتر نشانه‌ای حاکی از امکان شکل‌گیری مذاکراتی جدی بین ایران و اروپا و امریکا یا امکان توافقی شکلی یا محتوایی بین دو طرف دیده می‌شود. دلیل آن شاید این است که اکنون تمرکز بیشتر بر ازسرگیری همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و پیشبرد این موضوع است و وضعیت روابط ایران با اروپا و امریکا تا حدود زیادی به همکاری ایران با نهاد پادمانی منوط شده است.
به گفته احمدی در همین راستا اروپا از ایران خواسته همکاری خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را ازسر بگیرد و امریکا نیز نفع خود را در از سرگیری همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌بیند تا امکان برای بازگشت به میز گفتوگوها فراهم شود، به همین دلیل، مسائل فنی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با مسائل سیاسی ایران و غرب گره خورده و اینکه ایران به بازرسان برای نظارت و بازدید از سایت‌ها، بالاخص سایت‌هایی که هدف قرار گرفتند، اجازه دسترسی خواهد داد یا نه، پس از حملات اسراییل و امریکا به تاسیسات هسته‌ای کشورمان و تیرگی روابط ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روند مذاکرات دشوارتر شده است.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی در ادامه خاطرنشان کرد که ایران فکر می‌کند همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدون دریافت امتیازی در ازای آن در حکم دادن امتیازی یک‌جانبه به غرب خواهد بود و حاضر نیست آن را بپذیرد، اما اگر ایران بتواند با امریکا و اروپا درباره مسائل کلیدی به توافق برسد، گره در روابط ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز تا حدی باز خواهد شد.
این دیپلمات پیشین کشورمان در پاسخ به دیگر پرسش «اعتماد» درباره سناریوهای احتمالی در صورت به نتیجه نرسیدن رایزنی‌های ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: واقعیت این است که در شرایط کنونی نوعی بن‌بست به وجود آمده است. بدین معنی که مشخص نیست آیا ابتدا امریکا و اروپا باید امتیازاتی به ایران بدهند و سپس تهران همکاری خود با نهاد پادمانی را آغاز کرده و آن را به عنوان امتیاز متقابل لحاظ کند یا ابتدا ایران همکاری‌های خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را ازسر گرفته و سپس امتیازاتی از طرف مقابل دریافت خواهد کرد. این مساله باعث ایجاد یک دور تسلسل شده است.
به گفته احمدی با این حال اگر درنهایت توافقی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حاصل نشود و بازرسی‌ها صورت نگیرد، تنش میان ایران و کشورهای غربی تشدید خواهد شد. در همین رابطه ممکن است امریکا در شرایط جدید دنبال تغییر روش ایران در مذاکره باشد و به این دلیل علاقه‌ای به مذاکره نشان ندهد. همه این متغیرها ممکن است موجب تشدید تنش‌ها شود و تنش‌های بیشتر باعث خواهد شد که امریکا و اسراییل طی ماه‌های آینده گزینه تجاوزات بیشتر و اقدامات بیشتر برای افزایش فشار بر ایران را برگزینند. با افزایش تنش‌ها احتمال تشدید تحریم‌ها و خطر برخورد نظامی نیز محتمل‌تر است.
بازار ![]()