پیام فارس - تسنیم /بررسی تغییرات10ساله نسبت درآمدهای مالیاتی به بودجه عمومی دولت نشان می‌دهد که در بودجه سال 1404، سهم درآمدهای مالیاتی نسبت به بودجه سال گذشته حدود 10 درصد کاهش یافته است.
با توجه به آمارهای منتشر شده از سوی سازمان امور مالیاتی کشور و همچنین با در نظر گرفتن آمارهای مربوط به قانون بودجه سال 1404 درآمدهای مالیاتی این سال به 1820 هزار میلیارد تومان رسیده است. در کنار آن 264 هزار میلیارد تومان نیز برای درآمدهای گمرکی در نظر گرفته شده که در مجموع به 2084 هزار میلیارد تومان می‌رسد.
این رقم در مقایسه با بودجه سال 1403، حدود 600 هزار میلیارد تومان رشد داشته که به معنای رشد 49 درصدی است.
با این وجود سهم مالیات از درآمدهای دولت در سال گذشته 48 درصد و در سال جاری 38.7 درصد است که به معنای کاهش 9.3 درصدی سهم مالیات از بودجه کشور است.
نمودار نسبت مالیات به منابع بودجه عمومی به شرح زیر است:
رشد مالیات بیشتر از تورم، اما سهم کمتر در بودجه!
باید توجه داشت که تورم سال گذشته کشور در حدود 35 درصد بوده است و با در نظر گرفتن این رقم، مالیات در بودجه بیش از این رقم رشد داشته است. این مسئله نشان می‌دهد که رشد مالیات در بودجه همچنان پرشتاب است.
اما چه عاملی سبب شده تا با وجود اختلاف 14 درصدی نرخ تورم و رشد درآمدهای مالیاتی در بودجه 1404، سهم مالیات از منابع بودجه عمومی دولت 10 درصد کاهش پیدا کند؟ پاسخ به این سوال در رشد بالای سقف بودجه سال جاری است.
در حقیقت بودجه امسال آنقدر رشد کرد که منابع مالیاتی توان جبران هزینه‌های اضافه شده را نداشت. در نتیجه این روند شاهد افزایش سهم قابل توجه اوراق در بودجه بودیم و همین عامل سبب شد تا سهم مالیات در مقایسه با سایر منابع درآمدی دولت نسبت به گذشته کاهش پیدا کند.
نزدیک شدن مالیات به هدف‌گذاری برنامه هفتم توسعه
بررسی سایر آمارها نیز نشان می‌دهد که نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی در سال 1403 به بالاترین میزان طی 7 سال گذشته رسیده است. این مسئله از این جهت اهمیت دارد که یکی از هدف‌گذاری‌های مهم برنامه هفتم توسعه در چارچوب نظام مالیاتی، نسبت 10 درصدی مالیات در مقایسه با تولید ناخالص داخلی است.
با وجود نزدیک شدن این نسبت در برابر هدف‌گذاری انجام شده در برنامه هفتم توسعه مسئله ثبات در این خصوص اهمیت ویژه‌ای دارد و باید دید که آیا تا پایان برنامه هفتم توسعه می‌توان به نسبت 10 درصد مالیات به تولید ناخالص داخلی رسید و آن را تثبیت کرد یا خیر.
جهش 25 درصدی نسبت مالیات به هزینه‌های جاری طی 3 سال
در بحث سهم مالیات از مجموع هزینه‌های جاری دولت نیز شاهد رشد مداوم سهم مالیات از سال 1400 به بعد بوده‌ایم. در نتیجه این روند نسبت مالیات به هزینه‌های جاری دولت طی سال‌های 1400، 1401، 1402، 1403 به ترتیب برابر 40.9، 47، 56 و 65.5 درصد بوده است.
