پیام فارس - مجله - فاطمه برزویی: ظاهراً «دونالد ترامپ» باز هم لقمه‌ای بزرگ‌تر از دهانش برداشته است. مردی که انگار فکر می‌کند هر چیزی را که در دفتر بیضی‌شکل کاخ سفید بگوید، به قانون و تاریخ تبدیل می‌شود. به گزارش «آسوشیتدپرس»، بزرگ‌ترین خبرگزاری آمریکا (که خودش به اندازه کافی برای دردسرهای ترامپ گزارش نوشته)، دو مقام آمریکایی گفته‌اند که رئیس‌جمهور آمریکا قصد دارد در جریان سفر به عربستان سعودی اعلام کند که ایالات متحده از این پس «خلیج فارس» را «خلیج عربی» یا «خلیج عربستان» می‌نامد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
حالا یکی نیست به این مرد متوهم و جاهل بگوید واقعاً چه فکری کرده مگر ایران و ایرانی اجازه می‌دهد همین‌طور راحت و بدون دردسر، هر اسمی که دلش خواست برای این آب‌های کهن انتخاب کند؟ اصلاً مگر دفعه قبل که در سال 2017 همین تصمیم را گرفته بود، توانست عملی کند که حالا باز دوباره همان شعار را تکرار می‌کند! جالب اینجاست که کاخ سفید و شورای امنیت ملی آمریکا هم به درخواست آسوشیتدپرس برای اظهارنظر درباره این ماجرا هیچ پاسخی نداده‌اند؛ شاید چون خوب می‌دانند که تاریخ با مصاحبه و سخنرانی تغییر نمی‌کند.
این اولین بار هم نیست که آمریکایی‌ها به چنین ایده‌های عجیبی فکر می‌کنند. در سال 2012، ایران به گوگل هشدار داده بود که اگر نام «خلیج فارس» را از نقشه‌هایش حذف کند، با شکایت رسمی مواجه خواهد شد. هرچند گوگل در آن زمان کمی جسورانه‌تر عمل کرد و اسم را حذف کرد، ولی فشارها باعث شد سرانجام نام «خلیج فارس» را دوباره به نقشه‌هایش برگرداند.

تاریخ به نفع مهمان‌های ناخوانده نیست
خلیج فارس همیشه فارس بوده و فارس می‌ماند. هفت روز پیش، روز ملی خلیج فارس بود؛ روزی که یادمان بیاید بعضی اسم‌ها نه تغییر می‌کنند و نه فراموش می‌شوند. جالب است بدانید که داستان روز ملی خلیج فارس برمی‌گردد به حدود پنج قرن پیش. در زمان «شاه اسماعیل یکم»، وقتی امپراتوری پرتغال به فرمانده‌ای ناخدا «آلفونسو آلبوکرک» پا به خلیج فارس گذاشت و فکر کرد با چند کشتی و توپ می‌تواند این پهنه آبی را تصرف کند. شاه اسماعیل هم که انگار کمی حوصله درگیری نداشت، تصمیم گرفت به جای مقاومت، با پرتغالی‌ها همکاری کند. نتیجه آن این شد که پرتغالی‌ها نه تنها خلیج فارس، بلکه مناطق اطراف آن را هم تصرف کردند. 116 سال در این آب‌ها ماندند، انگار که خلیج فارس خانه خودشان باشد.
اما تاریخ همیشه به نفع مهمان‌های ناخوانده نیست. 21 آوریل 1622، سپاه شاه عباس صفوی به رهبری «امام قلی خان» هرمز را پس گرفت و کل منطقه خلیج فارس را آزاد کرد. به پاس این رشادت‌ها، نام بندر گمبرون هم به «بندرعباس» تغییر کرد؛ چون اگر کسی قرار است نامش روی یک بندر باشد، بهتر است کسی باشد که برای آن جنگیده است.
ماجرا به همین‌جا ختم نشد. در سال 1384، شورای عالی انقلاب فرهنگی برای اینکه دیگر کسی هوس نکند با نام این پهنه آبی بازی کند، روز 10 اردیبهشت را به عنوان «روز ملی خلیج فارس» در تقویم ایران ثبت کرد. این روز در سال 1389 هم به عنوان میراث معنوی در فهرست ملی قرار گرفت، تا تاریخ دوباره تکرار نشود و هر از گاهی کسی ادعای مالکیت نکند.
هنوز هم بودند کسانی که فکر می‌کردند می‌توانند با چند نقشه و یک سری خط و نشان، نام این دریا را تغییر دهند. برای همین، 30 مهر 1397، سازمان جهانی مالکیت فکری (وایپو) نام «خلیج فارس» را با پیشوند مروارید به نام ایران ثبت جهانی کرد. حالا دیگر هیچ دولت، کشور یا سازمانی نمی‌تواند به این راحتی‌ها دست به تغییر نام بزند.

«خلیج فارس»، اسمی که از عمر کشورهایتان بیشتر است!
هرچه در کتاب‌های تاریخی بگردید، از اولین کتیبه‌ها تا دست‌نوشته‌های کهن، همه جا از «خلیج فارس» نام برده شده است. ایرانی‌ها هم از همان ابتدا همین را گفته‌اند و پایش ایستاده‌اند. اما خب، بعضی از همسایگان جنوبی از چند دهه پیش به این فکر افتادند که شاید بتوانند با چند خط قلم و کمی لج‌بازی، اسم این پهنه آبی را تغییر دهند. ماجرا از سال 1955 شروع شد، وقتی یک دیپلمات انگلیسی در مقاله‌ای برای یک مجله عرب‌زبان نوشت: «خلیج فارس که اعراب آن را خلیج عربی می‌گویند…». همین یک جمله کافی بود تا این اسم جعلی به گوش اعراب برسد و ماجرای تغییر نام خلیج فارس کلید بخورد. انگار تاریخ عظیم و غنی را می‌شود با یک مقاله جعلی دوباره نوشت!
اما یکی نیست به این‌ها بگوید که اسنادی که نام «خلیج فارس» را ثبت کرده‌اند، نه تنها از عمر کشورهایتان، بلکه از بیشتر کتاب‌های تاریخی شما هم قدیمی‌ترند. این فقط حرف ایرانی‌ها نیست؛ همین تاریخ‌نگاران یونانی و رومی هم همین را گفته‌اند.
از دوران پیش از امپراطوری پارس شاید سند مکتوب زیادی نمانده باشد، اما در فرهنگ شفاهی، ایرانی‌ها این آب‌ها را «دریای ایران» و البته «دریای پارس» می‌خواندند. همین‌طور که امپراطوری پارس قدرت می‌گرفت و کل خاورمیانه و بخش‌هایی از شبه‌جزیره عربستان را در بر می‌گرفت، نام «دریای پارس» در متون بسیاری ثبت شد.

عرب «خلیج» ندارد
طبیعتاً کاربران فضای مجازی ایرانی هم مثل همیشه بی‌کار ننشستند. همین که خبر تصمیم ترامپ برای تغییر نام خلیج فارس به گوششان رسید، فضای مجازی پر شد از هشتگ خلیج همیشه فارس. عده‌ای دست به شوخی زدند و نوشتند: «ترامپ مدرسه رفتی؟ چی بهت یاد دادند؟ خلیج فارس! آفرین تکرار کن، خلیج فارس!» در میان این واکنش‌ها، بعضی‌ها با لحن تندتر پاسخ دادند. یکی از کاربران باچند زبان نوشته بود: «خلیج فارس یعنی وطن من؛ یعنی شناسنامه من.» کاربر دیگری گفته بود: «هر بار که به آسمان این خاک نگاه می‌کنم، هزار بار بوسه می‌زنم. نفسم از رود سپید، آسمان خزر و خلیج همیشه فارس می‌آید.»

یکی از کاربران، حرف جالبی زد: «وقتی تاریخ و هویتت را از دست بدهی، دیگر هیچ چیز مهم نیست. خلیج فارس، اسم کوچک این سرزمین نیست. این خاک، دنیایی است از اجداد و خون ما. هر کس بخواهد آن را تغییر دهد، با ما طرف است. این خاک مال ماست و تا نفس داریم، نمی‌گذاریم کسی به آن دست بزند.» کاربر دیگری هم با لحنی تند نوشت: «نام خلیج فارس قدمتی 2500 ساله دارد؛ یعنی زمانی که آمریکا هنوز وجود نداشت، خلیج فارس، خلیج فارس بود. ترامپ، این موجود قلدر و دیکتاتور، خیال می‌کند می‌تواند با زور، خواسته خود را به مردم دنیا تحمیل کند. اما با قدمت و پیشینه یک سرزمین کهن که نمی‌شود جنگید!»

این بار هم کاربران ایرانی به سبک خودشان جواب دادند؛ وطن‌دوستی. چون یک چیز واضح است؛ هرکس خیال کند می‌تواند با یک تصمیم سیاسی، اسم خلیج فارس را تغییر دهد، بهتر است اول تاریخ را یک دور بخواند.
کد خبر 6459901