پیام فارس

آخرين مطالب

ازنسل حسنین /بنیان گذار دانشگاه مدینه کیست؟ مقالات

ازنسل حسنین /بنیان گذار دانشگاه مدینه کیست؟
  بزرگنمايي:

پیام فارس - پدرش امام چهارم شیعیان امام عابدان وعارفان سیدالساجدین علی بن حسین (ع) و مادرش فاطمه دختر امام حسن مجتبی (ع) بود.
یکی از زنانه فرزانه در میان اهل بیت فاطمه دختر امام مجتبی (ع) همسر امام سجاد (ع) و مادر امام باقر (ع) است.
این بانوی کریمه، که تلالو معنویت او در طول تاریخِ اسلام نورافشانی کرده است، از خاندان پاک رسالت و عصمت است؛ و در شرافت و حیاء و عفت سرآمد زنان عصر خود بوده است.
  برای او اوصافی همچون: فاضله، عالمه، صالحه، صدیقه، پارسا و پرهیزگار شمرده اند.
دختر، همسر و مادر امام؛ کسانی که آیه تطهیردر شان و مقامشان نازل شده است. در خانه‌هایی زندگی میکرده که اهل آن، در عبادت، از برگزیدگان خلق بوده اند؛ و از جهتی این بانوی بزرگوار، مصداقِ "ارْحام مطَهَّره" است که در زیارت وارث وارد شده است.
این ریحانه امام حسن مجتبی (ع) صاحب مقامات معنوی و کرامات بوده است. به گون‌های که با اشاره دستش دیوارِ در حال ریزش بین زمین و آسمان معلق ماند. مقام والای او آن چنان است که تا مرز عصمت پیش رفته است و نسبتی این چنین شایسته دارد.
حال از دامان مادری چنان بزرگ فرزندی که اولین امام از نسل دو نوه پیامبرمحسوب میشود، پا به دنیا میگذارد.
لقبی که پیامبر قبل از تولدش به او داد مشهورترین لقب محمد بن علی "باقر" به معنای شکافنده است که برپایه حدیث لوح این لقب را پیامبر اسلام (ص) پیش از ولادتش به او داد) به او باقرالعلوم نیز می گفتند، طبق منابع تاریخی، امام باقر (ع) هنگام واقعه کربلا خردسال بود و در این واقعه حضور داشت.
امام باقر (ع) حدود 19 سال امامت شیعیان (از سال 95ق تا 114ق برعهده داشت ،ایشان با پنج تن از خلفای بنیامیه همزمان بود.
شرایط زمان، برای امام باقر علیه السلام و نیز امام صادق علیه السلام زمین‌های را فراهم آورد که سایر ائمه علیهم السلام هرگز برایشان آماده نشد. جنگ قدرت بین دو خاندان بنی امیه و بنی العباس فرصت مناسبی بود برای کار کردن امامین صاحب کرسی وبحث، چرا که بحران‌های درونی نظام سیاسی در آن عصر، به حاکمان مجال نمیداد تا بر خاندان رسالت مانند حاکمان پیشین، فشار آورند و ایشان را منزوی سازند.
این زمینه مساعد، سبب شد تا امام باقر علیه السلام و امام صادق علیه السلام بیشترین آرای فقهی، تفسیری و اخلاقی را در کتب فقهی و حدیثی از خویش بر جای گذارند.
شاگردانی با هفتاد هزار نقلی! این چنین است که فردی، چون محمد بن مسلم میتواند سی هزار حدیث از امام باقر علیه السلام وشخصیتی، چون جابر جعفی هفتاد هزار حدیث نقل کنند.
در نزد عالمان امامیه، فقیه ترین فقیهان صدر اسلام شش نفرند که همه آنان از اصحاب امام باقر علیه السلام و امام صادق علیه السلام بوده اند.
آنان عبارتند از: زراره بن اعین، معروف بن خربوذ المکی، ابو بصیر الاسدی، فضیل بن یسار، محمد بن مسلم الطائفی و برید بن معاویه العجلی.
از سوی دیگر تمامی راویان حدیث به نقل از امام صادق از شاگردان اولیه امام باقر نیز بوده اند.
امام محمد باقر علیه السلام با تأسیس اوّلین دانشگاه اهل بیت علیهم السلام، شاگردان و اصحاب بسیاری را تربیت کرد و صد‌ها فارغ التّحصیل در موضوعات گوناگون به جامعه عرضه کردند.
شیخ طوسی (ره) در کتاب الرجال خود، اصحاب و شاگردان امام محمد باقرعلیه السلام را 462 مرد و دو زن دانسته که در میان آنان برخی از نظر اعتبار و وثاقت مورد اتّفاق اهل سنّت و امامیّه اند و برخی از فقیهترین فقیهان صدر اسلام محسوب میشوند.
ایرانی ها در میان شاگردان امام باقر

پیام فارس

ازجمله مهمترین شاگردان ایشان جابر بن عبدالله انصاری، ابان بن تغلب، جابر جعفی، محمد بن مسلم، زراره بن اعین، حمران بن اعین، عبدالله بن ابی یعفور، برید عجلی، سدیر صیرفی و کمیت اسدی هستند.
در این میان عدّه ای از ایرانیان نیز افتخار شاگردی و ملازمت با ایشان را داشتندکه سه تن ازمهمترین این افراد داوود بن ابی هند سرخسی، حمّاد بن ابی سلیمان ومحمّد بن اسحاق هستند ، که هر یک در شهرهای خود معروف و مورد وثاقت بودند.
مهمترین حرکت علمی که باید آن را یک نهضت فرهنگی ریشه دار نامید، تاسیس مکتب یا دانشگاه مدینه توسط امام محمد باقر (ع) است که در جلسات آن همواره صد‌ها تن از نقاط مختلف برای فراگیری فقه، حدیث، فلسفه، تفسیر و لغت و دیگر علوم حضور مییافتند و صد‌ها نفر از این مکتب دانش آموختند.
کوفه، بصره، واسط و حجاز جوانان خود را به این دانشگاه اهل بیت گسیل میداشتند و علما و محدّثین بزرگی در آنجا به شکوفایی فکری و علمی رسیدند. حسن بن علی الوشا، راوی مشهور، نهصد شیخ را درک کرد که در مسجد کوفه به درس و بحث اشتغال داشتند و همگی از امام باقر و امام صادق علیهما السلام نقل حدیث میکردند.
تسخیر فضای علمی وفرهنگی جامعه تسخیر فضای فرهنگی جامعه، عمدهترین خطّ مشی سیاسی - اجتماعی امام پنجم به شمار میرود که این برنامه در زمان امام صادق علیه السلام به اوج خود رسید و نام، پیام و اندیشه ائمّه را برای همیشه در میان امّت اسلامی زنده نگاه داشته است.
امام باقر (ع) در دانشگاه مدینه از تحکیم بنیاد‌های تفکّر شیعی لحظ‌های غافل نبود بلکه با برنامه ریزی دقیق و حساب شده به رهبری تفکّر امامیّه و پیروان مسیر امامت اهتمام می ورزید.
ایشان با توجه به ممنوعیت نقل و کتابت حدیث از پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) تا آن زمان که انحرافات زیادی را در دین ایجاد کرده بود بیشترین تلاش علمی خود را حول محور تفسیر قرآن به عنوان تنها سند باقی مانده از زمان پیامبر (ص) که مورد قبول همه مسلمانان بود گذاشتند و در سخنان خود اغلب به آیات قرآن استناد میکردند و میفرمودند «هر مطلبی گفتم از من بپرسید که کجای قرآن است تا آیه مربوط به آن را معرفی کنم» (مسند الامام الباقر، ج 2، ص 397)
و اینگونه علاوه بر ارائه تفسیر درست از آیات قرآن معارف حقیقی اسلام را که بعد از پیامبر (ص) به انحراف رفته بود بیان کردند.
استناد به قرآن ویژگی امام باقر این اقدام هوشمندانه امام باقر علیه السلام علاوه بر عمل به این روایت پیامبر (ص) که قرآن و عترت را به عنوان دو تکیه گاه به مردم معرفی کرده بودند، سبب شد که دانشمندان برجسته اسلام خود را به پای مکتب ایشان برسانند و از دریای علم ایشان بهره ببرند.
به گونه ای که عبدالله بن عطا که یکی از شخصیت‌های برجسته عصر امام باقر علیه السلام بود می گوید من هرگز دانشمندان اسلام را در هیچ محفل و مجمعی به اندازه محفل محمدبن علی علیه السلام از نظر علمی حقیر و کوچک ندیدم؛ من حکم بن عتیبه را که در علم و فقه شهره آفاق بود دیدم که در خدمت محمد باقر علیه السلام مانند کودکی در برابر استادی عالی مقام زانوی ادب بر زمین زده و شیفته و مجذوب کلام و شخصیت ایشان شده بود.
واینچنین است که امام باقر (ع) موسس دانشگاه معارف ناب اهل بیت شاگردانی تربیت می کند که جوهره اصلی دین را تا سال‌ها وقرن‌ها بعد منتشر می کنند و امروزه کتب بسیار بزرگی فقهی وغیرفقهی معتبری از دانشمندان بزرگ اسلامی که تربیت شده با واسطه یا بدون واسطه از مکتب امام هستند به عنوان سند حقانیت دین اسلام برجای مانده است.
امام باقر در 57 سالگی در 7 ذیالحجه سال 114ق به شهادت رسید، برخی قاتل او را هشام بن عبدالملک و گروهی ولید ذکر کرده اند.
مرضیه السادات حسینی راد

لینک کوتاه:
https://www.payamefars.ir/Fa/News/294028/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

افزایش 85 درصدی کشت ذرت در شهرستان رستم

صدور 73 پروانه استاندارد در سه‌ماهه نخست 1404

تأکید بر ایمن‌سازی استخر‌های کشاورزی در نی‌ریز

برگزاری مراسم گرامیداشت شهدای فراجا در فارس

اجرای پویش فرهنگی «2040» در حرم مطهر سیدعلاءالدین حسین (ع) شیراز

شهید محمدرضا دهقانی در زادگاهش آرام گرفت

کشت ذرت علوفه‌ای در بیش از 5 هزار و 500 هکتار از مزارع کوار

پایان عملیات مرمت و لایروبی قنوات توفیق‌آباد و آب‌منگو در کازرون

کاشت 3 هزار اصله درخت توسط بانوی همیار منابع طبیعی در فسا

اعلام ویژه‌برنامه‌های سالروز شهادت حضرت علی‌ابن‌حمزه (ع) در شیراز

تصاویر کم‌نظیر از سه پلنگ ایرانی در منطقه شکار ممنوع کوه هوا لامرد ثبت شد

برداشت بیش از 34 هزار تن گندم و جو از مزارع فسا

تشکیل نخستین کارگروه مشترک کاهش آسیب‌های اجتماعی زندانیان در فارس

افتتاح نخستین بازارچه روستا بازار در بیضا

اجرای طرح تابستانه «مسجد، کانون نشاط» در 1300 مسجد فارس

کشف 90 میلیارد ریال کالای قاچاق در لارستان

تعلیق 3 آزمایشگاه CNG متخلف در استان فارس

نیم قرن عزاداری و اطعام حسینی در منزل یک پیرغلام در شهر بهمن

دیدار چهره‌به‌چهره مدیرکل بنیاد شهید منطقه دو استان قم با خانواده شهدا و ایثارگران

استاندار یزد زنده نگه داشتن خاطره شهدای اقتدار را خواستار شد.

تشییع باشکوه پیکر شهید حملات ددمنشانه رژیم صهیونیستی به خاک مقدس ایران اسلامی در زاهدان

دانشگاه خوب می‌تواند ملت خود را به سعادتی واقعی برساند/ دانشگاه شاهد باید در مسیر توسعه علومی گام بردارد که برای جامعه منفعت داشته باشد

اماکن تاریخی و گردشگری فارس بازگشایی شد

رزمایش فدائیان ولایت در فارس برگزار شد

حضور نمایندگان فارس در اردوی تیم ملی هوپس دختران

بومی‌سازی فناوری پاک‌سازی رسوبات چاه‌های نفت برای نخستین‌بار در کشور

استاندار فارس از سازمان همیاری شهرداری‌های استان بازدید کرد

راز ماندگاری انسان، صداقت و امانت‌داری است

کشف 200 دستگاه غیرمجاز استخراج رمزارز

دستگیری عاملان تیراندازی در خیابان لادن شیراز

دنیای پرداخت گزارش می دهد/ اپلیکیشن دی‌دار راهی نوین برای ارائه خدمات بیمه‌ای

اجرای بسته حمایتی دولت از تولیدکنندگان به استانداران تفویض شد

خرد و کلان گزارش می دهد/ رشد 72 درصدی حق بیمه تولیدی بیمه دی در بهار

رئیس بنیاد شهید: خانواده‌های شهدای حمله اخیر رژیم صهیونیستی تحت پوشش بیمه دی قرار می‌گیرند

حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، ضرورتی استراتژیک است

سرمقاله فرهیختگان/ راهبرد کنونی

جزئیات حراج شمش طلا مرکز مبادله اعلام شد

نظر وزارت ارتباطات در مورد استفاده از واتساپ؛ برای مردم مشکلی ندارد

افت تولید فولاد و خودرو و جهش تولید لوازم خانگی در 1403

تکذیب لغو پروازهای ترکیش ایرلاین

واردات موز به شرط صادرات سیب

ثبت تصاویر 3 پلنگ ایرانی در منطقه شکارممنوع کوه هوا

شهید محمدرضا دهقانی، اسوه جانبازی دفاع مقدس به یارانش پیوست

ظرفیت معادن فارس پیشران توسعه اقتصادی در این استان است

تولید ثروت برای کشور، رسالت اصلی وزارت صمت است

سرمقاله شرق/ دل و پشت ایرانیان نشکنید

سرمقاله جوان/ کارگر هست، دستمزد نیست!

خوراکی که سبب افزایش طول عمر می‌شود

فنر قیمت‌ها در بازار طلا و سکه در رفت؛ دلار به کانال 89 هزار تومان رسید

رشد 26 هزار واحدی شاخص کل بورس