پیام فارس -  سالک یک بیماری پوستی است که به وسیله گزش پشه‌ای خاکی به همین نام منتقل می‌شود و سالانه حدود دو میلیون مورد این بیماری در سراسر دنیا و از جمله ایران اتفاق می‌افتد.
زخم های پوستی در محل گزش پشه خاکی پس از هفته‌ها ایجاد می شود و رفته رفته طی مدت زمان طولانی بهبود پیدا می‌کند، با این ‌حال، این زخم‌ها پس از بهبودی اثر ناخوشایندی به‌جای می‌گذارند و در نوع شدید آن این زخم ها به سایر نقاط بدن نیز تسری پیدا کرده و معمولا این زخم‌ها شبیه به زخم‌های ایجاد شده در جذام است.
  وضعیت کنونی سالک در سطح شهرستان مرودشت رو به فزونی گذاشته و هر سال شمار قابل توجهی از جمعیت این شهرستان با مراجعه به مراکز بهداشتی درمانی خدمات سلامت دریافت می کنند.
به گفته مسئولان و کارشناسان بهداشتی فارس، از نظر شمار جمعیتی و همچنین وضعیت اقلیمی بیشترین ابتلا به سالک در این استان تقریبا هر ساله در شهرستان مرودشت مشاهده می شود.
علاوه بر این، شهرها و روستاهای حاشیه تالاب بختگان به لحاظ تغییر اقلیمی و افزایش خشکسالی در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند و از مناطق مرکزی استان فارس، زرقان ، خرامه ، سروستان ، آباده طشک و بیضاء می توان به عنوان دیگر مناطق نام برد که فراوانی سالک در آن دیده شده است.
وجود کانال های روباز انتقال آب و فاضلاب ،افزایش دما و پدیده گرمای زمین ازجمله مواردی است که می تواند عاملی برای افزایش بیماری سالک در سطح شهرستان مرودشت باشد.
در تغییر اقلیم و افزایش دما جوندگان و حشرات موذی به نزدیک اماکن مسکونی مهاجرت می کنند، آمدن حشرات موذی، سگ های ولگرد و موجودات ناقل در نزدیکی روستاها و شهرها بر اثر گرمای زمین و تغییر اقلیم می تواند عاملی برای افزایش بیماری سالک باشد.
در راستای مهار بیماری سالک،عملیات جونده‌کشی در مناطق آلوده به سالک،آموزش و اطلاع رسانی به جامعه هدف و... در سطح شهرستان مرودشت اجرا شده است.
اسماعیل خوشبخت با اشاره به اولویت بهداشت عمومی و سلامت جامعه در دولت سیزدهم افزود: دوره بیماری سالک اغلب در آغاز فصل گرما از اردیبهشت ماه هر سال در سطح این شهرستان آغاز می شود و بر همین اساس از حدود 5 ماه پیش اقدامات پیشگیرانه در مرودشت آغاز شده است.
وی ادامه داد: با توجه به وضعیت بیماری سالک در سطح شهرستان مرودشت پیگیری اقدامات در راستای کاهش این بیماری با جدیت در دستور کار قرار گرفت.
فرماندار مرودشت با بیان اینکه جلسه کمیته پیگیری وضعیت سالک هر هفته با حضور مسئولان ارشد شهرستان در نقاط بحرانی مرودشت در حال برگزاری است،گفت: یکسری نقاط خطرناک در سطح این شهرستان وجود دارد که بعنوان میراث از گذشته در مرودشت باقی مانده و متولی نیز برای آن تعیین نشده است.
اخطار 48 ساعته برای دستگاه های متولی
وی اضافه کرد: کانال های کشاورزی که از دیرباز در اطراف شهر مرودشت ایجاد شده بعنوان کانون پشه سالک شناخته شده که در جلسه روز گذشته جمعه 22 اردیبهشت 1402 مهلت 48 ساعته ای به دستگاه های متولی داده شده تا نقاط بحران زا در این شهرستان را در زمینه سالک تعیین تکلیف کنند.
خوشبخت عنوان کرد: مسیرهای جایگزین برای این کانال ها باید مشخص شود و یا در این محل ها اقدامات لازم و پیشگیرانه برای بیماری زدایی انجام شود.
وی اعلام کرد: دستگاه متولی نیز باید حداکثر ظرف 45 روز طرح های مطالعاتی جدید در این زمینه ارایه کنند تا کانون بحران مدیریت و بساط این بیماری از شهرستان برچیده شود.
وی اضافه کرد: با انجام اقداماتی ازجمله سم پاشی توسط شهرداری ها و جهاد کشاورزی و ...وضعیت بیماری سالک به نسبت سالهای گذشته در مرودشت کاهش چشمگیری خواهد داشت.
فرماندار ویژه مرودشت وعده داد که وضعیت سالک امسال در این شهرستان با اقدامات پیشگیرانه روند نزول پیدا کرده و آمار مبتلایان کاهش پیدا کند.
آگاهی شرط مبارزه است
وی با بیان اینکه براساس آمارهای موجود بطور میانگین سالانه حدود 900 نفر در سطح شهرستان مرودشت به بیماری سالک مبتلا می شوند،گفت: آموزش و اطلاع رسانی اولویت کار مبارزه با بیماری سالک در مرودشت است و مردم باید نسبت به اقدامات لازم در مواجهه با این بیماری آگاهی داشته باشند.
خوشبخت تاکید کرد: شهروندان مرودشتی باید آموزش های مقابله با سالک را جدی بگیرند و اگر با نیش پشه سالک مواجه شدند سریعا به مراکز درمانی مراجعه کنند.
وی با بیان اینکه مستنداتی برای آگاهی مردم برای اقدامات قبل و بعد از بیماری سالک در حال تدوین است،گفت: آموزش بیماری سالک در مدارس و مراکز دانشگاهی شهرستان مرودشت آغاز شده تا مردم در این زمینه آگاهی داشته باشند.
کاهش هزینه‌های درمان، نسخه شفابخش دولت سیزدهم ‌به مردم وی تشریح کرد: آموزش و پرورش این شهرستان مکلف شده که دوره های آموزشی برای داشن آموزان با هماهنگی شبکه بهداشت برگزار کند.
خوشبخت افزود: حدود 200 میلیون تومان هزینه برای چاپ بروشورهای حاوی اطلاع رسانی و نکات آموزشی و همچنین توزیع پشه بند سالک در نقاط آلوده این شهرستان انجام شده است.
کانال های آب و کوره‌های آجرپزی منبع شیوع سالک
وی گودبرداری های حاصل از کوره های آجرپزی این شهرستان را منبع گسترش پشه سالک عنوان کرد و گفت: کار هموار سازی این نقاط آلوده در سطح این شهرستان با کمک ارگان های متولی و مردم به صورت جد طی ماه های گذشته انجام شده است.
فرماندار ویژه شهرستان مرودشت افزود: بعد از هموارسازی این مناطق کار سم پاشی نیز انجام شده و امید داریم امسال با انجام این اقدامات وضعیت بحرانی این شهرستان به لحاظ ابتلا به سالک سیر نزولی پیدا کند.

خوشبخت با اشاره به شیوع بیماری کرونا طی حدود 3 سال گذشته،گفت: مبارزه با کرونا طی این سالها موجب کم توجهی به بیماری سالک و گسترش این بیماری شده که امسال با کاهش وضعیت ابتلا به کرونا و بهبود وضعیت کرونایی تمام تلاش بخش درمان و پیشگیری مرودشت برای مبارزه با بیماری سالک گسیل خواهد شد.

وی از مردم و اهالی این شهرستان درخواست کرد که بیماری سالک و آگاهی در زمینه این بیماری را جدی گرفته و در صورت قرارگیری در معرض نیش پشه سالک سریعا برای دریافت واکسن به مراکز درمانی مراجعه کنند.
فرماندار شهرستان مرودشت تاکید کرد: واکسن سالک به اندازه کافی در سطح شهرستان مرودشت توزیع شده و نگرانی در این خصوص وجود ندارد.
ضرب‌الاجل فرماندار به دستگاه‌های متولی
خوشبخت در ادامه گفت: به صورت تکلیفی به دستگاه‌های متولی اعلام‌می‌کنم، یکی از مهم‌ترین و بارزترین اهداف و مأموریت های دستگاه‌های اجرایی، کنترل و مهار پشه سالک در جغرافیای بهداشتی شهرستان است و هیچ دستگاهی نباید در این خصوص کوتاهی کند و چنانچه دستگاهی به هر دلیل در امور محوله کوتاهی کند به عنوان ترک فعل با آن ارگان برخورد جدی خواهد شد.

روح الله کریمی افزود: سال 1400 نیز 510 نفر در این شرستان به سالک مبتلا شدند.

وی با اشاره به اقدامات انجام شده برای کنترل بیماری سالک توسط شبکه بهداشت و درمان شهرستان مرودشت گفت: آموزش مواجهه با سالک به گروه های هدف از طریق مجازی و حضوری، نصب بنر آموزش در نانوایی های سطح شهرستان، اجرای طرح جونده کشی جهت کاهش مخزن بیماری، آموزش و توزیع پشه بند و اسپری دافع حشرات بین عشایر کوچ رو، بیماریابی و درمان بیماران مبتلا به سالک به صورت رایگان در مرکز خدمات جامع سلامت خلیج فارس، نظارت و پیگیری بهسازی محیطی و برگزاری کمیته سالک به ریاست فرماندار ویژه شهرستان مرودشت از جمله اقدامات برای کنترل این بیماری در سال جاری در سطح شهرستان مرودشت بوده است.
رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان مرودشت در ادامه افزود: از جمله موارد پیشگیری از ابتلا به بیماری سالک می توان به بهسازی محیط، عدم تخلیه زباله و نخاله های ساختمانی در پیرامون منازل، سمپاشی مداوم، جمع آوری و دفن بهداشتی زباله ها و همچنین عدم نگهداری دام ها در نزدیکی محل سکونت اشاره کرد.
وی تصریح کرد: بیماری سالک بسیار خطرناک است اما با اقدامات پیشگیرانه، به موقع، سریع و نیز با تلاش و جدیت دستگاه های متولی و رعایت نکات بهداشتی توسط مردم می‌توان آمار گَزِش را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش داد و کنترل کرد.
شهرستان مرودشت در فاصله 45 کیلومتری شمال شیراز قرار دارد.