پیام فارس - کیهان /متن پیش رو در کیهان منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
«دونالد ترامپ» که روزگاری سلف خود «باراک اوباما» را متهم به حمایت از تروریسم و راه انداختن داعش می‌کرد حالا خود خیلی روشن همان راه را پی‌گرفته است؛ کاخ‌سفید از برگزاری دیدار رئیس‌جمهور آمریکا و سرکرده تحریرالشام در ریاض خبر داد. عکس‌ها از خوش‌وبش پدرخوانده تروریسم (رئیس‌جمهور آمریکا) و تروریست مزدور توجه‌ها را به خود جلب کرده است.
در ژوئن 2014 میلادی/ خرداد 1393، درست در روزهایی که «ابوبکر بغدادی» از صحن مسجد النوری در موصل اعلام خلافت کرد (خلافت موهومی که نتایج واقعی اما فاجعه‌باری در پی داشت و دارد!)، یکی دیگر از فرماندهان وفادار به القاعده در شام، بی‌سروصدا، در سوریه مشغول تثبیت قدرت بود. نامش «ابومحمد جولانی» بود؛ مردی با پیشینه عضویت در القاعده و وابستگی مستقیم به «ابومصعب الزرقاوی». کسی که ابتدا در قالب جبهه النصره و سپس با چرخش‌های تاکتیکی در ردای سرکردگی «تحریرالشام»، توانست نام خود را در میان مهم‌ترین رهبران تروریستی قرن حاضر تثبیت کند. آمریکا در سال‌های نخست بحران سوریه، همواره مدعی بود که با گروه‌های تندرو و تروریست مخالف است. اما فاش شدن ایمیل‌های «هیلاری کلینتون» وزیر‌خارجه وقت در دولت «باراک اوباما»، واقعیت دیگری را به‌تصویر کشید: «اعتراف به حمایت هدفمند از داعش برای مهار نفوذ ایران و تأثیرگذاری بر مسیر جنگ داخلی سوریه.» از آن‌سو، «دونالد ترامپ» هم در کارزار انتخاباتی‌اش در سال 2016/ 1395 بارها اوباما و کلینتون را متهم کرد که آن‌ها «داعش را ساخته‌اند» و با بی‌عملی‌شان، منطقه را به آتش کشیده‌اند. اما تاریخ طنز تلخی دارد. اکنون در سال 2025 میلادی/ 1404 شمسی، با سقوط دولت «بشار اسد» در نیمه دوم سال گذشته شمسی و استقرار دولت موقتِ خودخوانده به سرکردگی الجولانی، همین مردی که تا چند سال پیش تحت تعقیب بین‌المللی بود، امروز با کت‌و‌شلوار دیپلماتیک، در قلب ریاض، پایتخت عربستان، قدم می‌زند. آنچه حتی از این هم عجیب‌تر است، دیدار ترامپ و ابومحمد الجولانی است، کسی که تا دیروز در فهرست سیاه وزارت خارجه آمریکا بود و حالا گویا «شریکی بالقوه» برای صلح و توسعه در منطقه معرفی می‌شود. آیا ترامپ نهایتاً همان راهی را رفت که خود، زمانی اوباما را بابتش نکوهش می‌کرد؟ آیا سیاست آمریکا در غرب آسیا، چیزی جز بازی با چهره‌های بزک‌شده افراط‌گرایانِ تکفیری-جهادی است؟ این دیدار در ریاض نه فقط یک ملاقات ساده، که نشانه‌ای از تداوم همان سیاستی است که دهه‌هاست آتش بحران‌ها را شعله‌ورتر می‌کند، اما این‌بار با لباسی رسمی‌تر و چهره‌ای بزک‌شده‌تر.
بازار
![]()
دیدار ترامپ و جولانی
کاخ‌سفید، دیروز، چهارشنبه، از دیدار دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، و ابومحمد الجولانی، سرکرده تحریرالشام، در ریاض خبر داد. این دیدار در حاشیه نشست سران شورای همکاری خلیج‌فارس و آمریکا برگزار شد. این جلسه پشت درهای بسته برگزار شد و به خبرنگاران اجازه حضور در این جلسه داده نشد. کاخ‌سفید بلا فاصله اعلام نکرد که چه افراد دیگری در این جلسه حضور دارند، اما خبرگزاری «آناتولی» ترکیه گزارش داد که «رجب طیب اردوغان»، رئیس‌جمهور ترکیه، به صورت آنلاین (برخط) با دونالد ترامپ، «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی، و «احمد الشرع» یا همان الجولانی دیدار کرد. اردوغان در این دیدار گفت که تصمیم ترامپ برای لغو تحریم‌ها علیه سوریه از اهمیت تاریخی برخوردار است. در پی این دیدار کوتاه، کاخ‌سفید خواسته‌های ترامپ از رئیس موقت سوریه را این‌طور اعلام کرد؛ سوریه توافق‌نامه «ابراهیم» با رژیم صهیونیستی را امضا کند، به همه عوامل خارجی بگوید سوریه را ترک کنند، گروه‌های فلسطینی را اخراج کند، به آمریکا کمک کند تا از ظهور مجدد داعش جلوگیری کند [!] و مسئولیت بازداشتگاه‌های داعش در شمال‌شرقی سوریه را بر‌عهده بگیرید. در همین حال خبرگزاری «رویترز» به نقل از کاخ‌سفید گزارش داد: «الشرع به ترامپ اطلاع داده است که از شرکت‌های آمریکایی برای سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز سوریه دعوت می‌کند.» توجه کنیم که این الجولانی همانی است که چند سال پیش در مصاحبه‌ای گفته بود: «حاکمان کشورهای عربی برای بقای بیشتر روی کُرسی پادشاهی خود به آمریکا جزیه می‌دهند.» حالا ترامپ از «جوان» بودن، «خوش‌قیافه» بودن، «سرسخت» و «قوی» بودنِ او می‌گوید و گذشته کثیف او با یک جمله که او «یک مبارز» است، پاکسازی می‌کند!
ترامپ شامگاه سه‌شنبه در سخنرانی خود در ریاض گفته بود که به دنبال این است که به سوریه، که از بیش از یک دهه جنگ داخلی بیرون آمده است، «فرصتی برای صلح» تحت نظارت الجولانی بدهد. ترامپ در راستای سفر منطقه‌ای خود سه‌شنبه وارد ریاض شد و با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، دیدار کرد. کاخ‌سفید پیش از این اعلام کرده بود که دیدار ترامپ و الجولانی، در حاشیه نشست شورای همکاری خلیج‌فارس در ریاض که به‌عنوان بخشی از سفر چهار روزه
ترامپ به منطقه است که کوتاه خواهد بود و دولت آمریکا اعلام کرده است که رئیس‌جمهور آمریکا موافقت کرده که روز چهارشنبه با الجولانی «احوالپرسی» کند!
رهبران کشورهای عرب خلیج‌فارس و نمایندگان آن‌ها یک روز پس از نشست عربستان و آمریکا، برای شرکت در نشست کشورهای خلیج‌فارس و آمریکا، وارد ریاض، پایتخت عربستان شدند. این روز دیپلماتیک شلوغ، درست پس از یک قرارداد تجاری چند میلیارد دلاری میان آمریکا و عربستان، با امضای مجموعه‌ای از قراردادها در حوزه‌های انرژی، هوش مصنوعی، تسلیحات و فناوری، از راه می‌رسد.
حمله هوائی رژیم صهیونیستی
همزمان با این دیدارها و خوش‌وبش‌ها، رژیم صهیونیستی طی یک حمله پهپادی، جنوب‌غربی سوریه را هدف قرار داد. ارتش رژیم صهیونیستی در دور جدید تجاوز به خاک سوریه، یک حمله پهپادی به جنوب‌غربی این کشور انجام داد. منابع محلی نیز بامداد چهارشنبه از شنیده شدن صدای انفجارهایی در جنوب‌غربی سوریه خبر دادند. شبکه «المیادین» در این‌باره اعلام کرد که حومه «طرطوس» هدف حمله هواپیماهای بدون سرنشین رژیم صهیونیستی قرار گرفته است. رسانه عراقی «صابرین نیوز» نیز با انتشار تصاویری نوشت: «بعد از حمله پهپادی رژیم صهیونیستی به منطقه عمریت در طرطوس، شلیک ضدهوایی مشاهده شد.» آن‌طور که «مهر» نوشته است، تاکنون جزئیاتی از تلفات و خسارات احتمالی این حمله منتشر نشده است.
در پایان گفتنی است، دیدار اخیر ترامپ با الجولانی در ظاهر یک واقعه خبری است؛ اما در باطن، سندی دیگر از الگوی تکراری سیاست خارجی آمریکا در منطقه غرب آسیاست: استفاده ابزاری از افراط‌گرایان تروریست، تا وقتی که به کار می‌آیند، و بزک‌کردن آن‌ها با نام‌هایی تازه، وقتی قرار است کارکرد جدیدی به آن‌ها داده شود. از القاعده تا تحریرالشام، الجولانی مسیری را طی کرده که هرگز بدون چراغ سبز قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ممکن نبود. او که زمانی تنها یک سرباز در شبکه «ابومصعب الزرقاوی» بود، حالا با حمایت‌های پیدا و پنهان، به جایگاهی رسیده که با رئیس‌جمهور آمریکا دست می‌دهد، آن هم در پایتخت کشوری که خود سال‌هاست یکی از متهمان اصلی در تجهیز ایدئولوژیک تروریسم در منطقه بوده است. اما آنچه این دیدار را قابل توجه‌تر می‌کند، نه فقط چرخش عجیبِ مواضع آمریکا، بلکه آشکار شدن ماهیت واقعی استراتژی واشنگتن در منطقه است: «سازش با هر نیرویی که در کوتاه‌مدت منافع آمریکا و متحدانش را تأمین کند، حتی اگر آن نیرو تا دیروز در فهرست تروریست‌های خطرناک قرار داشت.» این الگویی آشناست؛ دقیقاً همان کاری که دولت «رونالد ریگان» در دهه 1980 با افغان‌ها کرد، همان کاری که در عراقِ پس از صدام با تروریست‌های تکفیری صورت گرفت.
همزمانی این دیدار با حمله پهپادی رژیم صهیونیستی به طرطوس نیز جالب است: «معادلات جدید منطقه نه فقط با نادیده گرفتن حاکمیت ملی کشورها، که با تغییر واقعیت‌ها بر زمین از طریق زور و سازش همزمان طراحی شده‌اند. در حالی‌که انفجارها در خاک سوریه ادامه دارد، سیاستمداران در هتل‌های لوکس ریاض، در حال طراحی آینده‌ای‌اند که مردمان منطقه کم‌ترین سهم را در نوشتن آن دارند.» این دیدار بیش از آنکه نشانه «آشتی» باشد، بازتابی از بحران هویت در سیاست آمریکا است. تبدیل یک تروریست تحت تعقیب به شریک سیاسی، نه نشانه پایان تروریسم، که آغاز مرحله تازه‌ای از آن است: «تروریسم بزک‌شده، رسمی‌شده و مورد تأیید قدرت‌ها.» به هر حال، «در سیاست، دشمنان دیروز، شریکان فردایند؛ اما فقط یک مشکل کوچک وجود دارد: این وسط مردم باید هزینه را بدهند.»