بزرگنمايي:

پیام فارس- عبدالرحیم اسداللهی  در یک کارگاه آموزشی گفت: افراد سالمند سالم اغلب سطح فعالیت اجتماعی خود را تا حدی که فقط تفاوت جزیی با افراد میانسال دارد در حد مطلوب نگه می‌ دارند. برای خیلی از افراد، دوران سالمندی تداوم رشد هوشی، هیجانی و روانی است.

او ادامه داد: بر اساس یافته ها، حفظ فعالیت اجتماعی برای سلامت جسمی و روانی سالمندان حائز اهمیت است و در این صورت فرد سالمند می‌تواند احساس کفایت و احترام به نفس را در خود تداوم بخشد. آنچه که باید اطرافیان فرد سالمند انجام دهند، کمک به «حفظ حس احترام» و «عزت نفس» سالمند است‌.

عضو هیئت علمی گروه ارتقاء سلامت دانشکده بهداشت شیراز افزود: فرد سالمند اگر مورد حمایت اجتماعی و خانوادگی قرار گیرد، سلامت جسمی و روانی او تامین می‌ شود و عزت نفس بالایی پیدا می ‌کند. هر چه فرد سالمند توان جسمی خود را تداوم بخشد بهتر می‌ تواند با عوامل خطرزای محیطی مقابله کند. 

او با بیان اینکه بالاترین میزان حادثه برای سالمندان در منزل اتفاق می‌افتد، گفتک پنج علت اصلی بروز حوادث در منزل، را می توان شامل تماس با مایعات داغ‌، تماس با اجسام تیز، زمین خوردن‌، سقوط و برخورد با اجسام (ضربه) برشمرد. بنابراین سالمندان به عنوان یکی از اقشار آسیب‌پذیر به محیطی ایمن نیاز دارند.

اسداللهی با یادآوری اینکه در محیط داخل و بیرون منزل سالمندان با حوادث گوناگونی مواجه هستند، سقوط را یکی از شایع‌ترین حوادث دوران سالمندی دانست و گفت: افراد سالمند به دلیل ضعف عضلانی، نداشتن تعادل جسمی و سرگیجه ناشی از تغییرات فشارخون، قادر به جلوگیری از سقوط و زمین‌خوردن نیستند.

او ضمن بیان اینکه چنین حوادثی امکان دارد در حمام، راه ‌پله، سطوح لیز و لغزنده به ویژه سطوح سنگی و پوشیده شده با پارکت و سرامیک و حتی در تختخواب اتفاق بیفتد، گفت: نصب یک دستگیره کنار دوش حمام و قراردادن زیرپایی غیرلغزنده برای استفاده در حمام، وجود نورکافی در مسیرهای حرکت و محل زندگی فرد سالمند و رفع موانع و از بین بردن لغزندگی سطوح، می‌تواند مانع از بروز حادثه شده و فرد سالمند را از شکستگی و عوارض ضربه مصون نگه دارد.

اسداللهی توصیه کرد که در مسیر تردد سالمندان، نخستین و آخرین پله علامت‌گذاری شده و فرش و موکت پهن شده در خانه هم به زمین فیکس شده باشد و گفت: برای ایمنی هر چه بیشتر، تاکید شود که سالمندان حین راه رفتن در منزل و خارج منزل از عصا استفاده کنند.

او با بیان اینکه قراردادن تلفن در نزدیکی محل خواب ونشستن فرد سالمند، ضرورت دارد و پشت پنجره و اطراف تراس خانه باید ایمن‌سازی شود، گفت: استفاده از کفش مناسب برای ایام زمستان، تاکید بر پیاده روی با قدم‌های آهسته و آرام و پیاده روی در مسیرهای ایمن و امن، ایمن بودن صندلی محل نشستن و تختخواب سالمند ضرورت دارد تا امکان سقوط هنگام چرت زدن و خواب به حداقل ممکن کاهش یابد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، خفگی را یکی دیگر از حوادث مرتبط با سالمندان دانست و گفت: بعضی از سالمندان به علت داشتن حالت‌های بیقراری و تکانشی و صرف عجولانه غذا با پریدن خوراکی در راه‌های تنفسی مواجه شوند بنابراین باید سعی کنیم که سالمندان را هنگام صرف غذا تنها نگذاریم، به فرد سالمند آموزش دهیم و نوع غذای آنان را با دیگران، تفاوت قائل شویم.

او همچنین مسمومیت، سوختگی، بریدگی و تصادف را از دیگر حوادث رایج در دوران سالمندی دانست و گفت: سالمندی معمولا با مصرف انواع دارو همراه بوده و از طرفی ضعف بینایی نیز حادث می‌شود و احتمال دارد، داروها را اشتباهی، بیش از اندازه یا ... مصرف کرده و دچار مسمومیت شوند. بهترین راهکار، جداسازی داروها، نصب برچسب با رنگهای مختلف، دور نگه داشتن دارو از دسترس و مراقبت هنگام مصرف دُز داروها، است.

اسداللهی، در خصوص راهکارهای پیشگیری از سوختگی گفت: ظروف داغ، بخاری، اجاق گاز و مایعات داغ را از مسیر تردد، خواب ونشستن سالمندان دور کنیم، قبل از حمام درجه آب برایشان تنظیم شود، غذا و مایعات داغ، به فرد سالمند داده نشود، نکات ایمنی هنگام استفاده از بخاری و لوازم گرم کننده، به سالمند هشدار داده شود.

او گفت: با توجه به لرزش دست و ضعف حرکت انگشتان در سالمندان، استفاده از چاقو، قیچی و ... وسایل تیز نظیر سوزن و ناخن گیر و ... برای آنان دشوار خواهد شد، لذا تا حد امکان استفاده از این وسایل به سالمند محول نشود و در محدوده حرکت و نشستن و خواب سالمندان، هرگونه شیئ برنده و تیز، قرار نداشته باشد، لبه‌های میز، صندلی، مبلمان و تختخواب، تیز و برنده نباشد و ....

اسداللهی با اشاره به اینکه سالمندان با توجه به محدودیت‌های جسمی و حرکتی، امکان عبور از خیابان را ندارند و با توجه به کاهش قدرت بینایی و شنوایی، نمی‌توانند موقعیت دقیق خودروها و وسایل نقلیه را تشخیص دهند بنابراین باید سالمندان را در این موقعیت‌ها یاری دهیم؛ نصب علائم هشدار دهنده در مسیرهای عبور سالمندان، آموزش به رانندگان و شهروندان و تکرار توصیه‌های ایمنی به فرد سالمند، در این موضوع اثرگذار است.

او گفت: باید تا حد امکان از رانندگی افراد سالمند جلوگیری کرده و در صورت لزوم، دقت در رعایت نکات ایمنی را به فرد سالمندی که رانندگی می‌کند، به شکل مداوم توصیه کرد؛ باید با انجام آزمایش ادواری از سلامتی فرد سالمندی که قصد استفاده از وسایل نقلیه را دارد، اطمینان کامل حاصل کرد و به هیچ عنوان اجازه طی مسافتهای طولانی با خودرو را به آنان نداد.

عضو هیئت علمی گروه ارتقاء سلامت دانشکده بهداشت شیراز، با بیان اینکه وجود لوازم و ابزارهای مربوط به کمک‌های اولیه و دستگاه‌هایی نظیر سنجش فشارخون و قندخون، در منزل سالمندان ضرورت دارد، گفت: کنترل مداوم فشارخون افراد سالمند، مانع از بروز حوادث ناشی از افزایش یا کاهش فشارخون خواهد شد.