بزرگنمايي:

پیام فارس- پروانه برگ خوار سفید بلوط جنگل‌های زاگرس بعد از گرمای زودهنگام اسفندماه گذشته از ابتدای سال 1401 از میان جنگل‌های زاگرس سر در آورد و رفته رفته به دامن منابع طبیعی زاگرس در استان‌های فارس،خوزستان کهگیلوئیه و بویر احمد افتاد و در حال حاضر این آفت به بیش از 80 هزار هکتار از جنگل‌های زاگرس در این سه استان هجوم آورده است.

به گفته مسئولان آفت پروانه برگ خوار سفید در حدود 60 هکتار از جنگل‌های استان کهگیلویه و بویراحمد،18 هزار هکتار از جنگل های زاگرس جنوبی در استان خوزستان و بیش از 6 هزار هکتار از جنگل‌های استان فارس طغیان کرده است.

در روزهای اخیر پویش‌های زیادی از سوی دوستداران محیط زیست و منابع طبیعی استان فارس برای حفاظت از جنگل‌های زاگرس در مقابله با آفت پروانه برگ خوار سفید به راه افتاده است.

آفت پروانه سفید بلوط خوار در جنگل های رشته کوه زاگرس منطقه رستم فارس به سرعت در حال گسترش است.

این آفت برگ درختان را خورده و با تنیدن تار و تخم گذاری زیاد درخت را می‌خشکاند، خشکسالی و گرمایش زمین یکی از مهمترین عوامل گسترش این آفت از سوی کارشناسان امر عنوان شده است.

 18 درصد مساحت استان فارس را مناطق جنگلی به خود اختصاص داده که بخش زیادی از این جنگل‌ها در شهرستان‌های رستم و ممسنی قرار دارد.

اهالی روستاهای زاگرس نشین شهرستان رستم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اعلام کردند که اغلب صبح‌ها که از خواب بیدار می شوند با روکش سپیدی در اطراف منازل خود مواجه اند که پروانه های برگ خوارند که شب قبل جذب نور چراغ روشن کلبه‌های روستائیان شده‌اند.

همین موضوع باعث شده برخی دوستداران طبیعت و بومیان محلی شب‌ها اقدام به راه اندازی تله‌های نوری در منطقه کنند تا بخشی از این پروانه های سفید و زیبا را که آفت طبیعت‌ بکرشان شده را شکار کنند.

به نحویکه روشنایی پروژکتورهای نوری در دل شب باعث می‌شود که یکباره هزاران پروانه به سمت منبع نور پرواز کنند و این افراد با هجوم پروانه ها با سم و یا مواد شیمایی دیگر اقدام به نابودی این آفت می کنند.

براساس مشاهدات میدانی خبرنگار ایرنا، گویا پروانه برگ خوار سفید جدای از نور از درخت بلوط هم خوششان می‌آید چون درختان کُنار نیز در جنگل های این منطقه وجود دارد که این آفت در این درختان مشاهده نمی شود و تنها در درختان بلوط زاگرس وجود دارد.

عضو انجمن حامیان طبیعت زاگرس در گفت و گو با ایرنا گفت: در بخش‌هایی از منابع طبیعی شهرستان رستم و ممسنی آفت پروانه برگ خوار، بلوط‌های زاگرس را از بین برده است.

بیژن کشاورز افزود: این آفت و بلای طبیعی اکنون در حال پیشروی است و مسئولان باید از پیشروی آن جلوگیری کنند.

وی با بیان اینکه سم پاشی هایی تاکنون در این منطقه انجام شده،گفت: جنگل و منابع طبیعی میراثی است که از گذشته به ما به ارث رسیده و اکنون وظیفه همگان است که از نابودی این میراث ارزشمند جلوگیری کنند.

کارشناس حفاظت از منابع طبیعی فارس نیز در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه از ابتدای فروردین 1401 آفت پروانه برگ خوار در استان مشاهده شده است،گفت: مرحله نخست مبارزه بیولوژیکی با آفت پروانه برگ خوار سفید بلوط جنگل‌های زاگرس در وسعت هزار هکتار در شهرستان رستم در غرب استان فارس در فروردین 1401 انجام شد.

فاطمه قهرمانی افزود: آفت پروانه برگ خوار سفید بلوط برای دومین سال پیاپی در جنگل‌های زاگرس طغیانی شده که خشکسالی و کم بارشی در بروز این وضعیت تاثیرگذار بوده است.

وی ادامه داد: آفت پروانه برگ خوار سفید بلوط در جنگل های زاگرس منطقه دلیرسالاری شهرستان رستم استان فارس از ابتدای سال جاری طغیان کرد.

قهرمانی با بیان اینکه این آفت در سال گذشته حدود 400 هکتار از جنگل های بلوط زاگرس را آلوده کرد،گفت: این آفت پنج نسل دارد و جزو آفت های شدید محسوب می شود؛ در سال گذشته محلول پاشی انجام و آفت مهار شد.

وی گفت: زمستان گذرانی این آفت زیر پوست درختان بلوط است و از ابتدای سال 1401 مجددا این آفت در جنگل های بلوط شهرستان ممسنی مشاهده شد.

وی ادامه داد: وضعیت شیوع این آفت از سوم فروردین امسال پایش شد که از هشتم فروردین طغیان آن را شاهد بودیم و در نهایت، کار مبارزه از 9 فروردین 1401 آغاز شد.

این کارشناس حفاظت از منابع طبیعی فارس عنوان کرد: مبارزه با این آفت با استفاده از یک نوع باکتری و به روش میکروبیولوژیکی و محلول پاشی بر روی برگ درختان انجام شده است.

به داد بلوط‌ها نرسیم برای همیشه نابود می‌شوند

وی با بیان اینکه کار مبارزه بیولوژیکی با این آفت از نهم فروردین ماه امسال آغاز شده است،گفت: به دلیل اینکه این آفت پنج نسل دارد،بعد از مهار مجددا نیاز به مبارزه وجود دارد تا بطور کامل نابود شود.

وی با بیان اینکه این آفت مانع فتوسنتز درخت می شود و اگر چند سال پشت سر هم این آفت طغیانی شود درخت رو به زوال می رود،اظهار داشت: کنترل این آفت در نسل های بعدی نیازمند حمایت جدی در سطح ملی و استانی دارد.

مدیرکل منابع طبیعی وآبخیزداری فارس نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا،پروانه برگ خوار سفید بلوط را بومی مناطق زاگرس دانست و گفت: در سال 1353 نیز این آفت یکبار طغیان کرده و در 2 سال گذشته نیز مجددا شاهد بروز این آفت در سطح جنگل های زاگرس بوده‌ایم.

عبدالحسن صمد نژاد افزود: این حشره بومی منطقه است و به دلایلی ازجمله گرم شدن هوا در اسفندماه گذشته جمعیت این آفت زیاد شده است.

وی ادامه داد: حداقل مطلق دما در اسفند 1400 به نسبت تمامی سنوات گذشته تغییری فوق العاده داشته است.

مدیرکل منابع طبیعی وآبخیزداری فارس با بیان اینکه ممکن است دلایل دیگری نیز در رشد جمعیت این آفت موثر بوده که نیازمند تحقیقات بیشتر است،گفت: سال گذشته در سطح 400 هکتار از جنگل های شهرستان رستم استان فارس این آفت مشاهده شد که در آن زمان کانون شناسایی و با محلول پاشی این آفت مهار شد.

وی ادامه داد: در فروردین ماه امسال نیز مجددا پروانه برگ خوار سفید بلوط در سطح 800 هکتار از جنگل های استان مشاهده شد که کار محلول پاشی آغاز شد اما به دلیل افزایش هوا جمعیت این گونه رو به افزایش پیش رفت.

محلول پاشی برای جنگل مضر است

صمدنژاد اضافه کرد: نظر متخصصین و کارشناسان گیاه پزشکی بر این است که محلول پاشی نباید صورت پذیرد چون مممکن است به گونه های گیاهی و جانوری بومی منطقه آسیب وارد کند و از طرفی نیز بعضی کارشناسان معتقدند که طبیعت امکان مقابله با گونه‌های مهاجم طبیعی را دارد و این نوع طغیان آفت ها همواره بوده و بصورت طبیعی کنترل و مهار شده است.

وی در ادامه با اشاره به بروز آفت پروانه برگ خوار سفید بلوط،عنوان کرد: هجوم این آفت منجر به خشک شدن درختان نمی شود چون سبزینه برگ ها خورده می شود مجددا رویش صورت می پذیرد همانگونه که در جنگل های رستم اینگونه بوده و در پی بروز این آفت رویش نیز به وقوع پیوسته است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس در پاسخ به سوالی در خصوص مساحت جنگل‌های مورد هجوم این آفت، به خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت: در حال حاضر سطح آلودگی بیش از 6 هزار هکتار در استان فارس تخمین زده می شود در حالی که حدود 60 هکتار از جنگل‌های استان همجوار کهگیلویه و بویراحمد به این آفت آلوده شده است.

وی با بیان اینکه بخشی از جنگل‌های زاگرس جنوبی واقع در استان خوزستان نیز به این آفت دچار شده، اظهار داشت: جلسات کارشناسی با حضور گیاه پزشکان ،محققین و مسئولان مربوطه در سطح استان و کشور نیز برگزار شده تا در این خصوص چاره اندیشی شود.

تصمیم نهایی روی میز وزیر جهاد کشاورزی 

صمدنژاد از برگزاری نشستی تخصصی در دفتر وزیر جهاد کشاورزی در روز دوشنبه 20 تیرماه 1401 برای تصمیم گیری نهایی درباره نحوه مقابله با این آفت خبرداد و گفت: در حال حاضر بیش از مساله فنی جوسازی‌های سیاسی نیز درباره این مساله وجود دارد.

وی با تاکید بر اینکه طبیعت همواره با آفت های طبیعی مقابله خواهد کرد،افزود: این آفت تا پنج نسل امکان زادآوری و چهار سن لاروی دارد و با هر سن لاروی نیز نوعی خاص از مبارزه زیستی نیاز است.

مدیرکل منابع طبیعی وآبخیزداری فارس تاکید کرد: به دلیل وجود حشرات مفید در جنگل ها بنا نیست که با محلول پاشی با این آفت مبارزه شود،درضمن با همکاری مرکز تحقیقات کشاورزی طرحی درخصوص تکثیر دشمنان طبیعی این آفت در دست بررسی است و همچنین مناطق آلوده برای استفاده از تله‌های نوری بلوک بندی شده که با همکاری بسیج سازندگی این طرح اجرایی شود.

وی توضیح داد: اگر زمستان سردی در پیش باشد زنجیره زادآوری این حشره قطع خواهد شد و یکی از دلایل بروز این آفت نیز عدم سردی هوا در زمستان گذشته بوده است.

صمدنژاد عنوان کرد: تکثیر شکارچی های طبیعی این آفت نیز ازجمله اقدامات دیگری است که می توان با استفاده از آن این طغیان را کنترل و مهار کرد که باید دید با همفکری متخصصین در روزهای آتی تصمیم نهایی چه خواهد بود.

وی افزود: هر دستورالعملی در خصوص مبارزه با این آفت که در روزهای آینده از سوی مرکز ابلاغ شود سریعا عملیاتی و اجرا خواهد شد.

مدیرکل منابع طبیعی وآبخیزداری استان فارس گفت: منابع مالی مبارزه با پروانه برگ خوار سفید بلوط در این استان طی روزهای گذشته معادل 1 میلیارد و 500 میلیون تومان در اختیار استان قرار گرفته و فعلا مشکلی از نظر مالی در این خصوص وجود ندارد و اگر لازم بود قطعا مجددا بودجه تخصیص خواهد یافت.

او اظهار داشت: در حال حاضر مشکل بودجه ای وجود ندارد و تنها باید راه حل نهایی مبارزه با این آفت ابلاغ تا در سطح استان‌های آلوده ازجمله فارس ،کهگیلویه و بویر احمد و خوزستان اجرایی شود.

وی در بخش دیگر سخنان خود اظهار داشت: در شرایط کنونی به مباحثی در فضاهای مجازی و حقیقی دامن زده می شود که ارتباطی با اصول فنی ،تخصصی و طبیعی ندارد.

صمدنژاد گفت: بعضی دنبال سوءاستفاده از هر مساله‌ای برای پیشبرد اهداف سیاسی خود هستند در حالی که مردم و طبیعت دوستان نباید به این مسائل توجه کنند.

بلوط‌های آفت زده را قطع نکنید

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس در بخش پایانی سخنان خود تاکید کرد: درختان بلوطی که آفت پروانه برگ خوار سفید دچار شدند خشک نیستند و نباید با تصور اینکه این درختان خشک شده اند، قطع شوند.

وی اضافه کرد: برگ این درختان آفت زده توسط پروانه برگ خوار سفید خورده شده و مجددا رویش صورت می پذیرد.